Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi, Mütercim Tercümanlık Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: Nazlı Müge Akçiçek
Danışman: Şeyda Kıncal
Özet:
Türkiye'de son yıllarda mütercim-tercümanlık bölümlerinin sayısı artmış
ve çeviribilim alanında daha fazla yüksek lisans ve doktora programlarının
açılmasıyla birlikte sözlü tercümanlık alanı ve sözlü tercümanların rolü daha
fazla incelenmeye başlanmıştır. Tercümanlık çalışmalarının yükselişiyle birlikte
sözlü tercümanların ve yazılı tercümanların kamusal ve profesyonel imajları,
statüleri, prestijleri, öz algıları, rolleri ve yükümlülükleri daha fazla
araştırılmaya başlanmıştır. Türkiye'de her yıl çok sayıda öğrenci mütercim-
tercümanlık bölümlerinden mezun olsa da, mezunlar sözlü tercüme alanından
daha çok yazılı tercüme alanını tercih etmekte ve sözlü tercüman sayısı genellikle
yazılı tercüme yapan tercüman sayısından daha az olmaktadır. Bu nedenle bu
çalışma, Fransız sosyolog Pierre Bourdieu'nün kültürel sermaye, ekonomik
sermaye, sosyal sermaye, sembolik sermaye ve habitus kavramlarından yola
çıkarak Türkiye’deki tercümanların (hem ardıl hem de simültane tercüman)
mesleki tercihlerinin ardındaki nedenleri incelemeye ve meslek seçimleri
açısından serbest tercümanlar ile kurum tercümanları arasındaki farklılıkları
ortaya koymaya çalışmaktadır. Bu bağlamda 5 serbest tercüman ve 5 kurum
tercümanı ile nitel araştırma yöntemine dayalı yarı yapılandırılmış röportajlar
gerçekleştirilmiştir. Bourdieu'nün kavramlarının kuramsal çerçevesinde
tercümanların mesleki tercihlerinin nedenlerini ortaya koyan çalışma,
Türkiye'de serbest tercümanlar ve kurum tercümanları arasında meslek
seçimlerinde farklılıklar olduğunu ortaya koymuştur.