Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: TİLSEM TAHTAKESEN
Danışman: Levent Berber
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Sahne ve kostüm tasarımı, tiyatro sanatının en önemli parçalarıdır. Tiyatroda sahneye konan her yapıtın bir öyküsü vardır ve bu öykü belli bir alanda geçmektedir. Bu sebeple, oyunun geçtiği mekan, sahne tasarımı olarak bütün tiyatro unsurların bağımlı olduğu bir kavram olarak büyük önem taşımaktadır. Tiyatro prodüksiyonlarında yaptığı sahne ve kostüm tasarımı ile ünlenen Alman sanatçı Achim Freyer, günümüzde halen birçok çalışma yapmaktadır. Achim Freyer tasarımcı kimliği yanı sıra ressam, sahne sanatları profesörü, yönetmen, film ve oyun üreticisi olarak tanımaktadır. 1934 yılında Doğu Berlin'de doğan Achim Freyer, tiyatro öğelerinin eşitliğini savunmuştur. O oyunculuk terimini kelimenin tam anlamıyla ele almıştır. Oyunculuğu, bakma ve oynama ile ilgili görmüş ve geleneksel konuşmadan ayrı tutmuştur. Ona göre geleneksel tiyatro sahnede metni dinletmeden öteye geçememektedir. Dilin birinci tutulması onun sözlü tiyatroya şüpheyle yaklaşmasına sebep olmuştur. Achim Freyer'in yapıtlarında fazla yorum ve renk kendisini göstermektedir. Sıklıkla Achim Freyer'in tiyatrosu, resim tiyatrosu olarak anılmıştır. Görsel yönüyle kuvvetli yorumlarını yine rejisiyle daha yukarı taşımıştır. Birçok sanatçısının fikirleri onun tiyatro kuramına ışık tutmuştur. Achim Freyer, sahne tasarımı, figürler ve hareketlerden kendi oyun sahne dünyasını inşa etmiştir. Doğal anlatım dili, abartılı üslup biçimindedir. Bu yapaylık izlenimini yavaş tempo kullanımıyla artırmıştır. Üslup olarak, tiyatral araçlarla hiçbir şeyi taklit etmemiş ve taklit etmek istememiştir. Kendi sahne yapaylığına sahip bir düzeye ulaşmak istemiştir. Onun sahnesinde ortama uyumlu bir karakter, eylem psikolojisi ve gerçeklik bulunmamaktadır. Bunların yerine o tipleştirme, belirsiz kodlar, performans ve hareketlerin koreografisi ile çalışmıştır.