Ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkinin incekenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2016

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AKİF SAĞLAM

Danışman: Fatma Ebru İkiz

Özet:

Bu çalışmanın amacı, ortaokul öğrencilerinin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeyleri arasındaki ilişkiyi belirlemektir. Öğrencilerin şiddet eğilimleri ile okula bağlılık düzeylerinin cinsiyete, kardeş sayısına, sınıf düzeyine, ailenin aylık gelir düzeyine, annenin eğitim düzeyine, babanın eğitim düzeyine, anne ve babanın birliktelik durumuna, yerleşim yerine ve günlük internet kullanım süresine göre farklılaşıp farklılaşmadığı da incelenmektedir. Araştırmada ilişkisel tarama ve nedensel karşılaştırma modelleri kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini Buca ilçesinde öğrenim görmekte olan ortaokul öğrencilerinden gelişigüzel örnekleme yöntemi ile seçilen 197'si kız 203'ü erkek olmak üzere toplam 400 öğrenci oluşturmaktadır. Veri toplama araçları olarak Göka, Bayat ve Türkçapar (1995) tarafından geliştirilen "Şiddet Eğilim Ölçeği" , Appleton ve Arkadaşları (2006) tarafından geliştirilen ve Türkçe'ye uyarlaması Önen (2014) tarafından yapılan "Öğrencinin Okula Bağlılığı Ölçeği", araştırmacı tarafından hazırlanan "Kişisel Bilgi Formu" kullanılmıştır. Veriler SPSS 22.0 ile analiz edilmiştir. Araştırma probleminin analizinde Peorson Çarpım Moment Korelasyon testi kullanılmıştır. Araştırmanın alt problemlerinin istatistiksel analizinde frekans, yüzde, aritmetik ortalama, t-testi, Tek Yönlü Varyans Analizi (ANOVA) ve Tukey-HSD testi kullanılmıştır. Farklılıkların anlamlılığının test edilmesinde anlamlılık düzeyi α=.05 olarak kabul edilmiştir. Araştırma bulgularına göre, öğrencilerin okula bağlılık düzeyleri azaldıkça şiddet eğilim düzeylerinin arttığı saptanmıştır. Bunun yanında, öğrencilerin şiddet eğilim düzeyleri ile okula bağlılık düzeylerinin; aylık gelir düzeyine, anne eğitim düzeyine, kardeş sayısına ve anne baba birliktelik durumuna göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Öğrencilerin şiddet eğilim düzeylerinin erkek öğrencilerde kız öğrencilere göre daha yüksek olduğu saptanmıştır. Okula bağlılık düzeyleri açısından kız öğrencilerin erkek öğrencilere göre okula bağlılık düzeyi daha yüksek bulunmuştur. 8. Sınıf öğrencilerinin 5,6 ve 7. Sınıf öğrencilerine göre daha şiddete eğilimli oldukları görülmüştür. Ayrıca 8. Sınıf öğrencilerinin okula bağlılık düzeyleri 5 ve 6. Sınıf öğrencilerine göre daha düşük seviyede bulunmuştur. Babası yüksek lisans veya doktora mezunu olan öğrencilerin okula bağlılık düzeylerinin babası okuryazar olmayan öğrencilerin okula bağlılık düzeylerinden daha yüksek olduğu bulunmuştur. Yerleşim yeri köy olan öğrencilerin yerleşim yeri büyük şehir olan öğrencilere göre okula bağlılık düzeylerinin daha düşük olduğu bulunmuştur. Günlük 120 dakika ve üzeri internet kullanan öğrencilerin şiddet eğilim düzeyleri günlük 60-89 dakika internet kullanan öğrencilerinkine göre daha yüksek bulunmuştur. Bununla birlikte günlük 0-29 dakika internet kullanan öğrencilerin okula bağlılık düzeyleri günlük 60-89 dakika internet kullanan öğrencilerinkine göre daha düşük bulunmuştur. Araştırma bulguları tartışılmış ve yorumlanmış; Psikolojik Danışma ve Rehberlik alanında çalışanlara ve benzer konularda çalışma yapacak araştırmacılara çeşitli önerilerde bulunulmuştur. Anahtar Kelimeler: Şiddet, Şiddet eğilimi, okula bağlılık, öğrenci.