Metabolik disfonksiyonla ilişkili yağlı karaciğer hastalığı olan bireylerde serum endocan, endoglin, sRAGE, irisin düzeylerinin, sağlıklı popülasyon ile karşılaştırılması ve Fibroscan® ile ölçülen karacığer sertlik/fibrozis derecesı ile ilişkisi

---

Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2025

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: DOĞAN CAN GAVCAR

Danışman: Nilay Danış

Özet:

Giriş ve Amaç: Metabolik disfonksiyonla ilişkili yağlı karaciğer hastalığı (MASLD),

dünyada ve ülkemizde en sık görülen kronik karaciğer hastalıklarından biridir.

MASLD’nin siroz ve karaciğer nakli için önümüzdeki yıllarda en yaygın sebep olması

beklenmektedir. Bu çalışmada, MASLD tanısında ve MASLD ilişkili ileri fibrozisi ayırt

etmede serum endocan, endoglin, sRAGE ve irisin testlerinin biyobelirteç olarak

kullanılabilirliklerinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır.

Yöntem: Bu çalışma tek merkez kesitsel vaka kontrol çalışmasıdır. Şu-şu tarihler

arasında Çalışmaya MASLD tanılı hasta grubu (n:58) ve sağlıklı bireylerden oluşan

kontrol grubu (n:30) dahil edilmiştir. Serum örneklerinden endocan, endoglin, sRAGE

ve irisin düzeyleri ölçülmüş ve sonuçlar hasta ve kontrol grubu arasında

karşılaştırılmıştır. Ayrıca bu biyobelirteçlerin Fibroscan® ile belirlenmiş karaciğer

fibrozis düzeyi ile ilişkisi araştırılmıştır.

Bulgular: Elde edilen veriler, MASLD hastalarında kontrol grubuna göre endocan, endoglin, irisin düzeylerinin belirgin şekilde yüksek olduğunu, sRAGE düzeylerinin ise düşük olduğunu göstermiştir.

Bununla birlikte endocan ve endoglin düzeyleri fibrozis derecesiyle anlamlı korelasyon

göstermiştir. ROC analizi ile bu biyobelirteçlerin MASLD ilişkili ileri fibrozisi ayırt

etmedeki tanısal gücü değerlendirilmiştir.

Sonuç: Bu sonuçlar, serum endocan, endoglin, sRAGE ve irisin düzeylerinin

MASLD'ye bağlı fibrozis değerlendirmesinde yardımcı biyobelirteçler olabileceğini

düşündürmektedir. Bu biyobelirteçlerin klinik kullanımıyla ilgili ileri çalışmalara ihtiyaç

duyulmaktadır.

Background and Aim: Metabolic dysfunction-associated steatotic liver disease

(MASLD) It is one of the most common chronic liver diseases worldwide and in our

country. It is expected to become the leading cause of cirrhosis and liver transplantation

in the coming years. This study aims to evaluate the usability of serum endocan,

endoglin, sRAGE, and irisin tests as biomarkers in diagnosing MASLD and

distinguishing advanced fibrosis associated with MASLD.

Methods: The study included a group of patients diagnosed with MASLD and a control

group of healthy individuals. Serum levels of endocan, endoglin, sRAGE, and

irisin were measured, and the results were compared between the patient and control

groups. The relationship between these biomarkers and liver fibrosis levels

determined by Fibroscan® was also investigated.

Results: The data obtained showed that endocan, endoglin, and irisin levels were

significantly higher in MASLD patients compared to the control group, while sRAGE

levels were lower. Furthermore, endocan and endoglin levels significantly correlated with the degree of fibrosis. The diagnostic power of these biomarkers in

Distinguishing advanced fibrosis associated with MASLD was evaluated using ROC

analysis.

Conclusion: These results suggest that serum endocan, endoglin, sRAGE, and irisin

levels may serve as auxiliary biomarkers in assessing fibrosis associated with MASLD.

Further studies are needed to explore their clinical applicability.

Keywords: endocan, endoglin, fibroscan®, irisin, metabolic dysfunction-associated

steatotic liver disease, sRAGE.