Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: OZAN YILMAZ
Danışman: Mehmet Faruk Ebeoğlugil
Özet:
Çevresel faktörlerin izlenmesi gün geçtikçe önem kazanmaktadır. Bu ihtiyaç,
hassas, güvenilir ve gerçek zamanlı sensörlerin geliştirilmesini zorunlu kılmıştır.
Çevresel gazların varlığını veya konsantrasyonunu tespit ederek, zehirli gazların
tespiti, emisyon ölçümü, gaz kaçaklarının belirlenmesi, hava kalitesinin iyileştirilmesi,
sağlık sektöründeki nefes takibi, gıda sektöründeki gıda bozulma tespitleri içinse gaz
sensörlerine ihtiyaç vardır. Kuşkusuz, mevcut gazlar arasında dünyanın karbon
döngüsünde önemli bir rol oynayan karbondioksit gazının tespiti de büyük bir öneme
sahiptir. Bu tezin amacı titanyum dioksit malzemesinin nanoyapılı ince filmlerin
anotlama yöntemiyle üretilmesi ve ardından bu malzemelerin kullanılarak
karbondioksit gazının optik açıdan ölçülmesi üzerinedir. Öncelikle farklı üretim
parametreleri ile anotlama çalışmaları gerçekleştirilmiştir. Elektrolit tipinin, sürenin
ve voltajın etkileri yüzey yapısı, absorbans özellikleri açısından incelenmiştir.
Ardından elde edilen anotlama sonuçlarına dayanarak nano yapılı titanium oksit
filmlerin karbondioksit gazına olan hassasiyeti fotolüminesans cihazı ile
belirlenmiştir. Titanyum dioksit yüzeylerine 1-hidroksi-3,6,8-pirentrisülfonatın
boyasının uygulanması yapılarak ölçüm hassasiyetinin 8,5 kat artması sağlanmıştır.
Hassasiyet, sensör malzemelerinin farklı karbondioksit konsantrasyonlarına maruz
bırakılarak ölçülen floresans yoğunluğu ile ilişkilendirilerek test edilmiştir. Filmlerin
kristalografik yapısı, yüzey morfolojisi ve optik özellikleri sırasıyla XRD, SEM ve
UV-vis spektrumu ile araştırıldı. Numunelerin ıslanabilirliği temas açısı ölçüm
ekipmanı ile belirlendi. Filmlerinin absorbans özellikleri, ultraviyole ışınımı altında
metilen mavisinin bozuması ile test edildi. Anotlama titanyum dioksit filmlerin
karbondioksit gazına duyarlılıkları tespit edilmiştir.