Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: İREM MERVE ULU
Danışman: Hilmi Evren Erdin
Özet:
Gelişen teknoloji, ulaşım sistemlerinin bileşenlerini ve altyapısını olduğu kadar vatandaşların yaşam kalitesini de etkilemektedir. Ulaşım sistemindeki yenilikler, tarih boyunca kent formunu etkilemiştir ve kentsel arazi kullanımı, kentsel yaşam kalitesi, çevre sorunları gibi birçok konu ile doğrudan/dolaylı ilişki içindedir. Günümüzde özellikle büyükşehirlerde trafik sıkışıklığı, hava/gürültü kirliliği gibi ulaşım kaynaklı sorunlar ve seyahat sürelerinin artması nedeniyle yaşam kalitesinde düşüş gözlemlenmektedir. Yakın zamanda piyasaya çıkması planlanan sürücüsüz karayolu taşıtları, ulaşım kaynaklı sorunlara çözüm potansiyeli taşımaktadır ve şehir içi mobilitede devrim yaratması beklemektedir. Çalışmalar sürücüsüz karayolu taşıtlarının trafik, çevre ve güvenlik üzerindeki etkilerini araştırırken, kent üzerindeki etkileri daha az araştırılmış durumdadır. Alsancak/İzmir çalışma alanı olarak belirlenmiş ve PTV VISSIM yazılımının modelleme için kullanıldığı bu çalışmada AV'lerin mekansal etkilerine odaklanmış ve kentin geleceği hakkında tahminlerde bulunmuştur. Farklı penetrasyon oranlarını, otonom toplu taşıma hizmetlerini, toplu taşımaya alternatif olarak sürücüsüz karayolu taşıtları, sürücüsüz karayolu taşıtları için özel şeritleri ve potansiyel kentsel alan kazanımlarını değerlendirmek için beş senaryo geliştirilmiştir. Sonuçlar, sürücüsüz karayolu taşıtlarının ulaşım sorunlarına iyileştirmeler sunabileceği ancak tek başına tam bir çözüm olamayacağını, çünkü etkinliklerinin operasyonel stratejilere bağlı olduğunu göstermektedir. Otonom toplu taşıma, ana yollardaki tıkanıklığı azaltabilir, ancak sürücüsüz karayolu taşıtları mevcut toplu taşıma hizmetlerinin yerini almamalıdır. Özel şeritler ulaşım ağını olumsuz etkileyebilirken, sürücüsüz karayolu taşıtlarının yaygınlaşması kent merkezlerinde yeni alanların kazanılmasını sağlayabilir. Sürücüsüz karayolu taşıtlarının kentsel yayılma, yüksek arazi değerleri, yapılaşma baskısı ve artan ulaşım talebi gibi sorunları şiddetlendirmek yerine uygun politikalar ile mevcut kentsel sorunların iyileştirilmesi için kullanılması hayati öneme sahiptir.