Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Öznur KARABULUT
Danışman: Yıldızay Ayyıldız
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Argümantasyona dayalı fen öğretimi
araştırma-sorgulama etkinliklerinin gerçekleştiği laboratuvar ortamında
kullanıldığında, aktif öğrenci merkezli öğrenmeyi sağlar. Argümantasyona dayalı
fen öğretimi modelinin uygulandığı laboratuvarlarda yapılan deneyler ve
araştırma yolları öğrenciyi öğretmen rehberliğinde şekillendirmektedir. Argümantasyona
dayalı fen öğretimi, öğrencilerin fen kavramlarını daha iyi inşa etmesine
yardım eden bir yaklaşımdır ve onların süreçte düşünce olarak bağımsız
olmalarını sağlar. Bu amaçla çalışmada; Asitler-Bazlar konusunda
argümantasyona dayalı laboratuvar uygulamalarının, öğretmen adaylarının akademik
başarıları ve eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkisini araştırmak
hedeflenmiştir.
Araştırmanın
modeli ön ve son test kontrol gruplu yarı deneysel desendir. Araştırmanın çalışma grubunu,
2021/2022 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılında Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim
Fakültesi’nde Genel Kimya Laboratuvarı Dersini alan Biyoloji Öğretmenliği ve
Kimya Öğretmenliği Programlarında öğrenim görmekte olan toplam 40 birinci sınıf
öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu şubelerden rastgele Biyoloji Öğretmenliği deney
grubu (N=18), Kimya
Öğretmenliği kontrol grubu (N=22) olarak seçilmiştir. Genel Kimya
Laboratuvarı dersi uygulamaları, deney grubunda öğrenme etkinlikleri ile
desteklenmiş argümantasyona dayalı laboratuvar yaklaşımıyla, kontrol grubunda
ise öğretmen merkezli yöntemle aynı öğretmen tarafından gerçekleştirilerek
toplam 6 haftada tamamlanmıştır.
Çalışmada
veri toplama aracı olarak tez kapsamında geliştirilen Asitler Bazlar Hazırbulunuşluk
Testi, Asitler Bazlar Başarı Testi ve argümantasyona dayalı öğrenme
etkinlikleri ile Yoldaş (2009) tarafından geliştirilen Eleştirel Düşünme
Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada ön test olarak deney ve kontrol
grubuna Asitler Bazlar Hazırbulunuşluk Testi ve Eleştirel Düşünme Becerileri
Ölçeği uygulanmıştır. Ön testlerin sonuçları değerlendirildiğinde; deney ve
kontrol grubunun hazır bulunuşlukları ve eleştirel düşünme becerileri arasında
anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır (p>0,05). Laboratuvar uygulamaları tamamlandıktan
sonra, her iki gruba da son test olarak Asitler Bazlar Başarı Testi ve Eleştirel
Düşünme Becerileri Ölçeği uygulanmıştır.
Asitler
Bazlar Başarı Testinin istatistiksel analizi sonucunda; Genel Kimya
Laboratuvarı Dersini, argümantasyon yaklaşımı ile alan deney grubunun akademik
başarısının, öğretmen merkezli alan kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde
daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05).
Başarı Testine verilen cevaplar incelendiğinde; deney grubu olan Biyoloji Öğretmenliği
Programı öğretmen adaylarının, kontrol grubu olan Kimya Öğretmenliği Programı
öğretmen adaylarına kıyasla çok daha az sayıda kavram yanılgısına rastlandığı
sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca her iki grubun Eleştirel Düşünme Becerileri
Ölçeği verileri incelendiğinde; laboratuvar dersini argümantasyona dayalı yaklaşımla alan deney grubunun eleştirel düşünme
becerilerinin, öğretmen merkezli
yöntemle alan kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu
sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05).