Asitler-Bazlar Konusunda Argümantasyona Dayalı Laboratuvar Uygulamasının Öğretmen Adaylarının Akademik Başarıları ve Eleştirel Düşünme Becerilerine Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Öznur KARABULUT

Danışman: Yıldızay Ayyıldız

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Argümantasyona dayalı fen öğretimi araştırma-sorgulama etkinliklerinin gerçekleştiği laboratuvar ortamında kullanıldığında, aktif öğrenci merkezli öğrenmeyi sağlar. Argümantasyona dayalı fen öğretimi modelinin uygulandığı laboratuvarlarda yapılan deneyler ve araştırma yolları öğrenciyi öğretmen rehberliğinde şekillendirmektedir. Argümantasyona dayalı fen öğretimi, öğrencilerin fen kavramlarını daha iyi inşa etmesine yardım eden bir yaklaşımdır ve onların süreçte düşünce olarak bağımsız olmalarını sağlar. Bu amaçla çalışmada; Asitler-Bazlar konusunda argümantasyona dayalı laboratuvar uygulamalarının, öğretmen adaylarının akademik başarıları ve eleştirel düşünme becerileri üzerindeki etkisini araştırmak hedeflenmiştir.

Araştırmanın modeli ön ve son test kontrol gruplu yarı deneysel desendir. Araştırmanın çalışma grubunu, 2021/2022 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılında Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi’nde Genel Kimya Laboratuvarı Dersini alan Biyoloji Öğretmenliği ve Kimya Öğretmenliği Programlarında öğrenim görmekte olan toplam 40 birinci sınıf öğretmen adayı oluşturmaktadır. Bu şubelerden rastgele Biyoloji Öğretmenliği deney grubu (N=18), Kimya Öğretmenliği kontrol grubu (N=22) olarak seçilmiştir. Genel Kimya Laboratuvarı dersi uygulamaları, deney grubunda öğrenme etkinlikleri ile desteklenmiş argümantasyona dayalı laboratuvar yaklaşımıyla, kontrol grubunda ise öğretmen merkezli yöntemle aynı öğretmen tarafından gerçekleştirilerek toplam 6 haftada tamamlanmıştır.

Çalışmada veri toplama aracı olarak tez kapsamında geliştirilen Asitler Bazlar Hazırbulunuşluk Testi, Asitler Bazlar Başarı Testi ve argümantasyona dayalı öğrenme etkinlikleri ile Yoldaş (2009) tarafından geliştirilen Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği kullanılmıştır. Araştırmada ön test olarak deney ve kontrol grubuna Asitler Bazlar Hazırbulunuşluk Testi ve Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği uygulanmıştır. Ön testlerin sonuçları değerlendirildiğinde; deney ve kontrol grubunun hazır bulunuşlukları ve eleştirel düşünme becerileri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır (p>0,05). Laboratuvar uygulamaları tamamlandıktan sonra, her iki gruba da son test olarak Asitler Bazlar Başarı Testi ve Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği uygulanmıştır.

Asitler Bazlar Başarı Testinin istatistiksel analizi sonucunda; Genel Kimya Laboratuvarı Dersini, argümantasyon yaklaşımı ile alan deney grubunun akademik başarısının, öğretmen merkezli alan kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05). Başarı Testine verilen cevaplar incelendiğinde; deney grubu olan Biyoloji Öğretmenliği Programı öğretmen adaylarının, kontrol grubu olan Kimya Öğretmenliği Programı öğretmen adaylarına kıyasla çok daha az sayıda kavram yanılgısına rastlandığı sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca her iki grubun Eleştirel Düşünme Becerileri Ölçeği verileri incelendiğinde; laboratuvar dersini argümantasyona dayalı yaklaşımla alan deney grubunun eleştirel düşünme becerilerinin, öğretmen merkezli yöntemle alan kontrol grubuna kıyasla anlamlı düzeyde daha yüksek olduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05)