Tekstil yüzeylerinde manipülasyon ve giyilebilir sanat bağlamında form arayışları


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil ve Moda Tasarımı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: AYÇA ÇAĞLAR

Danışman: Selda Kozbekçi Ayranpınar

Özet:

Tekstil sanatının plastik sanatlar içerisinde yer edinebilmesi, giyilebilir sanatın ortaya çıkışını hazırlayan Art & Crafts, Art Nouveau ve Bauhaus ekolü gibi hareketlerin zanaatın sanattan ayrı tutulamayacağını savunmasıyla olmuştur. Tekstil yüzeylerinde manipülasyon uygulamaları yoğun zanaat süreçlerine dayanan, birçok tekstil tekniğini uygulama becerisi gerektiren uygulamalardır. Bu yönüyle giyilebilir sanatın felsefesiyle yakından ilişkisi bulunmaktadır. Tekstil yüzeylerinde manipülasyon ve giyilebilir sanat alanındaki giysi formlarını inceleyen bu çalışmanın amacı, manipülasyonda kullanılan geleneksel tekstil teknikleri ve deneysel yöntemlerin giyilebilir sanatla ulaşılmaya çalışılan el emeği sürecine hizmet ediyor oluşunu irdelemek ve sanatsal yüzeylerle giyilebilir sanata uygun formların nasıl yakalanabileceğini ortaya koymaktır. Bu doğrultuda öncelikle tekstil yüzeylerinin manipülasyonunda kullanılan geleneksel ve deneysel teknik, yöntem ve araçlar incelenmiş, tekstil sanatçılarının yüzeyleri üzerinden örneklerle açıklanmıştır. Sonrasında giyilebilir sanatın zanaat ve moda ilişkisi üzerinden kullanılan giysi formları üzerinde durulmuştur. Tekstil sanatçı ve tasarımcılarının manipülasyon yüzeyleriyle giyilebilir sanat bağlamında kullanmayı tercih ettikleri formlar eserleri üzerinden incelenmiştir. Konunun pekiştirilmesi ve sanat ürünü ortaya koyma amacıyla birçok teknikle yüzey manipülasyon çalışmaları yapılmış, en son büyük dikdörtgen biçiminde hazırlanan yüzeyler mümkün olan en az kesik ve dikişle giyilebilir sanat formuna dönüştürülmüştür. Bu çalışma ile literatür ve uygulama bölümlerinde adım adım anlatılan manipülasyon teknikleriyle ve giyilebilir sanat formlarına ulaşmayı irdeleyen yapısıyla öğretici bir kaynak olması amaçlanmıştır.