Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: SEREN KUŞCU KILINÇ
Danışman: Ayten Erduran
Özet:
Bu çalışmada amaç, ortaöğretim öğrencilerinin sözsüz ispata dayalı matematik
öğretimine ilişkin sözsüz ispat yapabilme süreçlerini, bu süreçte sözsüz ispat kullanımı ile ilgili görüşlerini ve sözsüz ispata dayalı öğretimin öğrencilerin uzamsal görselleştirme becerisine katkısını belirlemektir. Araştırma 2021-2022 eğitim öğretim yılında İstanbul iline bağlı bir ilçede bulunan bir devlet lisesinde 10.sınıf düzeyinde 12 öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmada nitel araştırma
yöntemi kullanılmıştır. Araştırmaya başlanırken öğrencilerin uzamsal görselleştirme
becerilerinin belirlenmesi için 6 soruluk yarı yapılandırılmış klinik mülakat uygulaması yapılmıştır. Ardından uzamsal beceri gerektiren ve öğrenci öğrenim düzeylerine uygun sözsüz ispatlar içeren 16 adet çalışma yaprağı oluşturulmuştur. Bu çalışma yapraklarının uygulaması, 60 dakikalık ders saati olacak şekilde haftada 2 gün olmak üzere 5 hafta sürmüştür. Uygulama
sürecinin sonunda klinik mülakat formu yeniden uygulanarak sözsüz ispatların uzamsal görselleştirme becerisi üzerindeki etkisi incelenmiştir. Ardından öğrenci günlükleri ve çalışma yaprakları incelenerek öğrencilerin sözsüz ispat sürecine dair görüşleri tespit edilmiştir. Son olarak uygulama sürecine eksiksiz katılan öğrencilerle bireysel görüşmeler yapılarak sürece ilişkin görüşleri alınmıştır.
Ortaöğretim öğrencilerinin sözsüz ispata dayalı öğretimin öğrencilerin uzamsal
görselleştirme becerisine olumlu yönde katkısı olduğu tespit edilmiştir. Bu bağlamda geometri öğrenme alanında sözsüz ispatlara yer verilmesi önerilir. Ortaöğretim öğrencileri, sözsüz ispatta verilen görsel ifade sade ve anlaşılır ise sözsüz ispatı anlayabilmekte ve açıklayabilmektedir. Fakat öğrenciler sözsüz ispatı cebirsel ifadeye dönüştürmekte zorlanmaktadır, tümevarım işlemi yapmaları gerektiğinde desteğe ihtiyaç duymaktadırlar. Bunun yanında görsel ifade karmaşıklaştığında öğrencilerde bir önyargı ve umutsuzluk oluşmaktadır. Bu durum ise sözsüz ispatlar, dinamik geometri araçlarıyla da desteklendiğinde
düzeltilebilmektedir. Ortaöğretim öğrencilerinin matematik dersi öğretiminde sözsüz ispat kullanımı ile ilgili görüşleri büyük ölçüde olumlu olmuştur. Dolayısıyla sözsüz ispatların matematik dersi öğretiminde öğretmenler tarafından kullanılması ve matematik öğretim programında yer alması önerilir.