14.yüzyıl-16.yüzyıl dönemi avrupasında giysi yaka formlarının tekstil sanatı boyutunda incelenmesi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, Tekstil ve Moda Tasarımı, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BESTE BAYINDIR ERKAN

Danışman: Selda Kozbekçi Ayranpınar

Özet:

14. yüzyılın başından itibaren dünyada birçok değişim yaşanmaya başlamıştır. Rönesans ile birlikte yeni yerler keşfetme ihtiyacı, farklı kültürler deneyimleyebilme imkanı ile yeni düşünce biçimleri oluşmuş, sanat, moda, ekonomi, siyaset, bilim, kültür v.b. alanlarda gelişmeler meydana gelmiştir. Bu gelişmeler doğrultusunda yaka formlarında da farklı stillerin oluşmasına olanak sağlamış ve 14. yüzyıldan başlayarak günümüze kadar birçok farklı yaka formunun kullanılmış olduğu incelenmiştir. Kumaş çeşitliliğinin artması, alternatif malzeme (tel, dantel, nişasta v.b) kullanımına yönelmenin de yardımıyla da yeni yaka formlarının oluşmasına ve çeşitlendirilmesine olanak sağlamıştır. Araştırmaya bir temel oluşturması açısından, 14. yüzyıl ve 16. yüzyıl Avrupa'sında ki yaka formları dönemin tablolarından ve kaynak kitaplardan incelenerek yorumlanmıştır. Bu çalışmanın amacı; Rönesans döneminin ikonik parçası haline gelmiş olan ruff yakaların yapım, bakım aşamaları ve kullanım alanlarına dair detaylı şekilde bilgi verilerek tekstil sanatı içerisindeki konumu ve günümüz giyilebilir sanat kapsamında yer verilmiş olan çalışmalardan örnekle özgün sanatsal çalışmalar ortaya çıkartabilmektir. Bu doğrultuda yeni malzeme alternatifleri ve sanatçının yüklemiş olduğu anlam vasıtasıyla kültürel bir giysi elemanı olmaktan ziyade tekstil ve giyilebilir sanat içerisinde, geçmiş dönem ile bağlantı kuran güncel birer sanat objesine dönüşmüştür, Tez araştırması kapsamında elde edilen bilgiler ve incelemeler doğrultusunda farklı malzemeler alternatifleriyle ruff yakalardan esinlenerek hazırlanmış olan sanatsal yaka çalışmalarına da yer verilmiştir. Anahtar Kelimeler; Rönesans, Yaka, Ruff Yaka, Giyilebilir Sanat, Tekstil Sanatı