Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Moleküler Patoloji, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Dr. Esra Canan Kelten Talu
Danışman: Merih Güray Durak
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Endometriozis, endometriyal gland ve stromanın uterin kavite dışında bulunmasıdır. Reprodüktif çağdaki kadınların %5-15’ini etkiler. Endometriozisli olguların yaklaşık %1’inde over kanseri gelişmektedir. Endometriozisli olgular arasında over kanseri gelişecekleri önceden belirleyebilecek biyobelirteç çalışmaları güncel araştırma konuları arasındadır. Bu çalışma ile mirna 200b ve mirna 21’in EİOK’de rolünü açığa çıkarmayı amaçladık. Mirna 200b, endometriozis olgularında ekspresyon düzeyi değişiklikleri önceki çalışmalarda gösterilmiş, tümör supresör etkili mirna 200 ailesi üyelerindendir. Mirna 21 ise epitelyal over kanserleri dahil pek çok solid organ kanserinde ekspresyon düzeyi artan onkojenik etkili mirna’ların başında gelmektedir. Bu amaçla, çalışmaya, 2015-2023 yılları arasında EİOK tanısı almış 13 hasta ve bu hastalara ait endometriozis ve ötopik endometriyum dokuları (Grup 3: 13 hastaya ait 39 doku örneği) alınmıştır. Bu olgularla karşılaştırmak üzere iki ayrı grup daha oluşturulmuştur. Buna göre, EİOK olmayan, sadece tuba-ovaryan endometriozis içeren 10 olgu ve bu olgulara ait ötopik endometiryum dokusu (Grup 2: 10 olguya ait 20 doku örneği) yanı sıra endometriozisi de olmayan 10 olguya ait ötopik endometriyum dokusu (Grup1) dahil edilmiştir. Bu hastalara ait Hematoksilen ve Eozin (H&E) boyalı doku kesitleri değerlendirilerek, Grup 1 için ötopik endometriyum; Grup 2 için ötopik endometriyum ve endometriozis odakları ve Grup 3 için ötopik endometriyum, endometriozis ve over karsinomu odakları işaretlenmiştir. H&E kesitlerde işaretlenen odaklar, ilgili parafin bloktaki izdüşüm alanından belirlenerek küçük bir doku örneği Real-Time PCR ile çalışmak üzere tüplere alınmıştır. Analizler sonucunda over kanseri olguları (Grup 3) kendi içinde değerlendirildiğinde, ötopik endometriyum, endometriozis ve kanser odakları arasında mirna 21 ve mirna 200b ekspresyon düzeyleri arasında anlamlı fark saptanmadı. Bununla birlikte, over kanserli olguların ötopik endometriyum dokusundaki mirna 21 ve mirna 200b ekspresyon düzeyleri, endometriozisi olan ve olmayan olgulardaki ötopik endometriyum dokularından anlamlı olarak daha yüksekti. Bu çalışma, endometriyozisli olguların ötopik endometrium dokusunda saptanan artmış mirna 200b ve mirna 21 ekspresyon düzeylerinin EİOK gelişebilecek olguları belirlemede katkı sağlayabileceğini düşündürmektedir.