Covid-19 sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına yönelik yeterlilik algıları ve uzaktan eğitime ilişkin görüşleri


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2021

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: BETÜL ÖZTAŞ

Danışman: Ali Günay Balım

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Covid-19 sürecinde fen bilimleri öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımına yönelik yeterlilik algıları ve uzaktan eğitime ilişkin görüşleri 

Araştırmada covid-19 sürecinde uzaktan eğitim veren Fen Bilimleri öğretmenlerinin bilgi ve iletişim teknolojilerinin kullanımlarına yönelik yeterlilik algılarını ve uzaktan eğitime yönelik görüşlerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Karma araştırma yöntemi kullanılan bu araştırmanın örneklem grubunu, 2020-2021 eğitim-öğretim yılı güz döneminde uzaktan eğitim gerçekleştiren 128 Fen Bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak Şad ve Nalçacı (2015) tarafından geliştirilen "Bilgi ve İletişim Teknolojileri (BİT) Yeterlilik Algısı Ölçeği" ve Bakioğlu ve Çevik (2020) tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formu kullanılmıştır. BİT yeterlilik algısı ölçeği 30 maddelik beşli likert tipi anket formundan oluşmaktadır. Yarı yapılandırılmış görüşme formu ise açık uçlu ve çoktan seçmeli soruların yer aldığı 4 bölümden oluşmaktadır. Araştırmada kullanılan ölçeğin Cronbach's Alpha güvenirlik katsayısı 0,96 bulunmuştur. Nicel verilerin analizi SPSS 23 paket programı ile nitel veriler ise içerik analiz teknikleri kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgulara göre Fen Bilimler öğretmenlerinin BİT kullanmaya yönelik yeterlilik algıları "Yeterli" olarak tespit edilmiştir. Cinsiyet, okul türü, okulların bulunduğu konum, kıdem yılları, hizmet içi eğitim alma durumları ve yaş değişkenlerine göre yapılan karşılaştırmada yaşa yönelik anlamlı bir fark görülürken cinsiyet, okul türü, okulların bulunduğu konum, kıdem yılları ve hizmet içi eğitim değişkenleri açısından BİT kullanımına yönelik yeterlilik algıları arasında anlamlı bir fark bulunmamıştır. Öğretmenlerin uzaktan eğitime yönelik görüşleri incelendiğinde ise öğretmenlerin süreçte en çok teknolojik araçlar ve iletişim konusunda sorun yaşadıkları ortaya çıkmıştır. Ayrıca öğretmenler bu süreçte derslerini çoğunlukla evden yürütmüş ve geleneksel öğretim yöntemlerine nazaran yeni birçok öğretim materyallerini derslerinde kullandıklarını ifade etmişlerdir. Ancak öğrencilere ulaşamama ve iletişimsizliklerin onlarda kaygı oluşturduğunu belirtmişlerdir. Fen Bilimleri dersi öğretmenleri uzaktan eğitimin mesleki gelişimlerini olumlu etkilerken ve mesleki doyumlarının olumsuz etkilendiğini belirtmişlerdir. Özellikle bu süreçte eğitim teknolojilerini keşfettikleri için uzaktan eğitimi bu yönden sürecin olumlu yanı olarak ifade etmişlerdir. Bu ifade aynı zamanda BIT kullanımına yönelik algılarının yeterli düzeyinde olmasını da desteklemektedir. Mesleklerine yönelik tutumlarının ise bu süreçten olumlu etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Fen Bilimleri dersi öğretmeleri son olarak pandemi bitince öğrenciler ile psikolojik destek, grup etkinlikleri ve telafi eğitimlerine yönelik çalışmalar yapacaklarını belirtmişlerdir. Anahtar Kelimeler: Uzaktan eğitim, fen bilimleri öğretmenleri, bilgi ve iletişim teknolojileri.