Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Dahili Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: GÜLÇİN KAYMAKOĞLU
Danışman: Meral Torun Bayram
Özet:
Amaç: Hipertansiyon (HT) yaygın görülen ve hedef organ hasarıyla ilişkili olan bir sağlık problemidir. Fazla kilolu olmak, obezite, erkek cinsiyet, yüksek sodyum alımı primer HT için etiyolojik risk faktörleridir. Vücut kitle indeksi (VKİ) obeziteyi tahmin etmenin en pratik ve yaygın kullanılan yöntemidir. Ancak abdominal obezite ve bel çevresinin VKİ’den bağımsız olarak HT ile ilişkili olduğu ve VKİ’nin vücut yağ dağılımını dikkate almadığı gösterilmiştir. Vücut yağ yüzdesi (VYY) HT gibi obezite ilişkili hastalıkların gelişimi açısından tek başına yüksek VKİ’den daha önemlidir. Ayrıca sıvı ve iyonik denge ile kan basıncı (KB) arasında bir ilişki vardır. Biyoelektrik impedans analizi (BİA), VYY ve vücut su dağılımını belirlemek için en yaygın kullanılan yöntemdir. Çalışmamızın amacı çocuklarda KB ile vücut kompozisyonu arasındaki ilişkiyi açıklamaktır.
Gereç ve Yöntem: Ayaktan kan basıncı monitörizasyonu (AKBM) ile çocuklar hipertansif (Grup 1, n:46) ve normotansif (Grup 2, n:31) olarak gruplandırıldı. Tüm hastalara BİA (Bodystat Qudscan 4000, Bodystat Limited, British Isles) yapıldı ve VKİ, VYY, vücut yağ kitle indeksi, yağsız kitle indeksi, total vücut suyu (TVS), hücre içi sıvısı (HİS), hücre dışı sıvısı (HDS), bazal metabolizma hızı, tahmini günlük kalori ihtiyacı ve impedans değerleri kaydedildi. Gruplar antropometrik ve demografik özellikler, laboratuvar parametreleri ve vücut kompozisyonu açısından karşılaştırıldı. Ayrıca bu değişkenlerin ortalama kan basıncı (KB) (sistol, diyastol ve toplam) ve KB yükleri (gece ve gündüz) ile korelasyonu değerlendirildi.
Bulgular: Grup 1’de 46 Grup 2’ de 31 çocuk vardı. Her iki grupta da yaş ve cinsiyet benzerdi. Vücut ağırlığı, VKİ, VKİ SDS, bel çevresi, kalça çevresi, bel/kalça oranı Grup 1’ de Grup 2’ ye göre yüksekti (sırasıyla p=0,012, p=0,000, p=0,000, p=0,000, p=0,005, p=0,007). Kan üre azotu ve ürik asit Grup 1’de Grup 2’ ye göre fazlaydı (sırasıyla p=0,028, p=0,003). VYY, vücut yağ kütlesi, vücut yağ kitle indeksi, yağsız kitle indeksi, TVS, bazal metabolizma hızı ve tahmini günlük kalori ihtiyacı Grup 1’ de Grup 2’ ye göre yüksekti (sırasıyla p=0,030, p=0,000, p=0,040, p=0,011, p=0,013, p=0,020, p=0,045). HDS ise Grup 1’ de Grup 2’ den küçüktü (p=0,000). Ayrıca sistolik gündüz ve gece ortalama KB değerleri ile vücut yağı kütlesi yağsız vücut kütlesi, yağsız kitle indeksi, kuru ağırlık, TVS, HDS, HİS, bazal metabolizma hızı arasında pozitif korelasyon belirlendi (p<0.05).
Sonuç: Vücut ağırlığı, VKİ, bel çevresi, kalça çevresi, VYY, yağ kitle indeksi ve yağsız kitle indeksi, TVS, HDS, HİS arttıkça sistolik KB ortalama değerleri de artmaktadır.
Anahtar Kelimeler: Sistolik ve diyastolik kan basıncı, vücut kompozisyonu