Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, İşletme, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: ECEM MEŞE
Danışman: Güler Tozkoparan
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Literatür incelendiğinde; duygusal emek ve sonuçları üzerine çok sayıda çalışma yapıldığı ancak duygusal emeğin olumsuz sonuçlarını engelleyici ve olumlu sonuçlarını güçlendirici aracı değişkenlerle ilgili çalışmaların sınırlı olduğu görülmektedir. Bu doğrultuda çalışma kapsamında; duygusal emeğin ve iş stresinin yoğun olduğu sektörlerden biri olan bankacılık sektöründe; duygusal emek, psikolojik sermaye ve iş stresi arasındaki ilişkileri ortaya koymak üzere bir araştırma gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın örneklemini; İzmir ilinde özel bir bankada görev yapan 341 şube pazarlama personeli oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama yöntemi olarak survey yöntemi ve anket tekniğinden yararlanılmıştır. Araştırmada duygusal emek, psikolojik sermaye ve iş stresi değişkenleri ile oluşturulan araştırma modeli için veri analiz yöntemi olarak yapısal eşitlik modellemesi (YEM) kullanılmıştır. Analiz sonucunda, araştırma modelinin teorik altyapısı deneysel olarak doğrulanmıştır. Araştırma kapsamında, duygusal emek ve iş stresi arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin tam aracılık etkisi tespit edilmiş ve iyi uyum değerleri elde edilmiştir. Duygusal emek boyutlarının iş stresi ile olan ilişkisinde psikolojik sermayenin aracılık etkisi de yapısal eşitlik modellemesi aracılığıyla test edilmiştir. Yüzeysel davranış ve derinlemesine davranış ile iş stresi arasındaki ilişkide psikolojik sermayenin tam aracılık etkisinin olduğu sonucuna varılmıştır. Samimi davranış ile iş stresi arasındaki ilişkide ise psikolojik sermayenin kısmi aracılık etkisinin olduğu görülmüştür. Demografik değişkenler açısından değerlendirildiğinde duygusal emeğin ve iş stresinin, banka çalışanlarının toplam çalışma süresine göre farklı düzeylerde algılandığı tespit edilmiştir. 11-15 yıl ile 16 yıl ve üstü aktif olarak iş hayatında olan katılımcıların duygusal emek ve iş stres düzeyleri anlamlı biçimde farklılık göstermiştir. Banka çalışanlarının duygusal emek, iş stresleri ve psikolojik sermaye düzeylerinin yüksek olduğu görülmüştür. Bununla birlikte yüzeysel davranış ve derinlemesine davranışlarının yüksek, samimi davranışın ise orta düzeyde olduğu görülmüştür. Duygusal emek ve iş stresi arasında pozitif yönlü, duygusal emek ve psikolojik sermaye arasında negatif yönlü, psikolojik sermaye ve iş stresi arasında ise negatif yönlü ilişkiler bulgulanmıştır.