Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Aksaray Üniversitesi, Sağlık Bilimleri Enstitüsü, Antrenörlük Eğitimi, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMİRHAN ÇELİK
Danışman: Mustafa Karahan
Özet:
Sporda teknik beceri ve fiziksel performansın eş
zamanlı olarak geliştirilmesi, zaman ve antrenman verimliliği açısından çok
önemlidir. Bu bağlamda beceriye dayalı eğitim son dönemde yaygın olarak
kullanılmaktadır. Çeşitli spor disiplinlerinde farklı yaş grupları ve
cinsiyetlerde beceriye dayalı antrenmanların fiziksel performans ve teknik
beceri gelişimine etkileri üzerine birçok çalışma bulunmasına rağmen özellikle
ergenlik öncesi ve sonrası çocuk basketbolunda karşılaştırmalı bir çalışmaya
henüz rastlanmamıştır. Bu nedenle bu çalışma, sezon öncesi maksimum yoğunlukta
beceriye dayalı antrenmanların ergenlik öncesi ve sonrası basketbolcuların
teknik becerileri ve anaerobik performans özellikleri üzerindeki etkilerini
karşılaştırmayı amaçlamaktadır. Bu çalışmaya yaş ve spor yaşları ortalamaları
sırasıyla 12.4±0.52 yıl, 3.3±0.67 yıl 10 erken ergen (EE) ve 10.20±0.42
yıl, 2.4±0.69 yıl 10 ergenlik öncesi (EÖ) erkek basketbolcu gönüllü olarak
katılmıştır. Sporcular haftada üç gün ve günde 80-90 dakika olmak
üzere sekiz hafta maksimal yoğunluklu beceri tabanlı antrenmanlara katıldılar.
Antrenman programının altı gün öncesi ve sonrasında, sporcuların şut, pas,
kayma adımı, top sürme ve turnike atışı gibi teknik beceri ve dikey sıçrama,
patlayıcı güç, sağlık topu fırlatma, 20-m sürat ve T-koşu gibi anaerobik
performans özelliklerini belirlemek için bir dizi test uygulamaları
gerçekleştirildi. Müdahale programı dikey sıçramada (%6,93'e karşı %5),
patlayıcı güçte (%8,45'e karşı %5,94), 20 m sprintte (%4,25'e karşı %2,68), sağlık
topu atma (%6,16 karşı %4,72) ve yön değiştirme yetenekleri (%4,44 karşı
%3,32), pas (%19,64 karşı %21,84), şut (%24 karşı %6,87), kayma adımları
(%12,11 karşı %13,54), top sürme (%11,97 karşı %7,79) ve turnikelerde (%17,64 karşı
%24,36) sırasıyla hem EE hem de EO gruplarında önemli iyileşmeler sağladı
(p<0,05). Anaerobik performanstaki iyileşmeler karşılaştırıldığında, test
edilen tüm özellikler açısından EE grubundaki gelişmeler EÖ grubuna göre anlamlı
derecede daha iyiydi (p<0,05). Pas verme, turnikeler ve kayma adımları
açısından gruplar arasında önemli bir fark yoktu, ancak EE yalnızca şut atma ve
top sürmede EÖ'den önemli ölçüde daha fazla gelişme gösterdi. Araştırma
bulguları bu tür antrenmanların basketbolcular üzerinde olumlu etkileri
olduğunu ortaya koyuyor. Bu çalışmanın sonuçlarına göre beceriye dayalı
kondisyonun hem ergenlik öncesi hem de ergenlik çağındaki basketbolcularda
teknik becerilerin ve anaerobik performans özelliklerin eş zamanlı
iyileştirilmesinde etkili bir strateji olduğu düşünülmektedir. Bunun yanı sıra,
bu çalışma beceri tabanlı antrenmanların ergenlik çağındaki basketbolcuların
özellikle anaerobik performans özelliklerinin iyileşmesinde daha etkili
olduğunu ve bu gelişimin yaşla pozitif yönde bir ilişkisi olduğunu ortaya
koymuştur. Ancak sonuçları genellemek için daha fazla araştırma ve veri
toplanması gerekli olabilir.