1970 sonrası Batı sanatında kadının temsiliyeti ve değişen beden algısı

---

Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Enstitüsü, sanat ve tasarım asd, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: SELİN BİNTAŞ ÇELİKTAŞ

Danışman: Mehmet Koştumoğlu

Özet:

1970'lerde Avrupa ve Amerika'da yükselen kadın hareketine birlikte gelişen feminist sanatla birlikte kadın sanatçılar, batı sanat tarihindeki tek tipleşmiş ve fetişleştirilip arzu nesnesi konumuna indirgenmiş kadın imgesine karşı bir duruş geliştirmiş ve kendi sanatsal pratiklerini oluşturmuşlardır. Feminist eleştiri bağlamında erkek egemen sanat tarihi kanonunda kadın sanatçılara yer verilmemesi, kadınların yalnızca seyirlik birer imge olarak çıplaklıklarıyla sanat alanında kendilerine yer bulabilmesi tepki çekmiş ve sorgulanmıştır. 1970 sonrası batı sanatında feminist hareketin etkisiyle kadın sanatçılar, kadın bedeninin erkek bakış açısıyla, erkek izleyici için şekillendirilmesine tepki göstermiş ve kendi bedenlerini sanatlarının öznesi olarak kullanmışlardır. Kadın sanatçıların kendi bedenlerini kullanımı zaman zaman mevcut kadın göstergelerine eklemlenerek bu görsel kodları pekiştirmekle eleştirilmelerine neden olmuştur. Fakat genel olarak bakıldığında beden, özne, sanat tarihi söylemleri ve kadının temsiliyeti açısından önemli noktaları ortaya koymuşlar ve beden algısının değişmesinde etkili olmuşlardır.

Bu araştırmanın konusu kadın sanatçıların, bedeni nasıl sorunsallaştırdıklarını, kadın olarak kendi bedenlerini ele alış biçimlerini ve sanat pratiklerine kendi bedenlerini nasıl dahil ettiklerinin incelenmesi çerçevesinde gelişmiştir. Sanat tarihindeki estetize edilmiş kadın imgesine karşılık yeni bir kadın temsili oluşturulmasının incelenmesi hedeflenmiştir. Değişen beden algısının güncel sanata yansımaları ve günümüz sanatında bedeninin kullanım biçimleri incelenmiştir.