Akademik Veri Yönetim Sistemi
Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Sosyal Bilimler Enstitüsü, Ekonometri, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2022
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: JAVID ISMAYILOV
Danışman: Özlem Kiren Gürler
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Ekonominin küreselleşmesi ile şirketlerin hisse senedi fiyatları yerel faktörlerden ziyade yabancı faktörlerden de etkilenmeye başlamıştır. Hisse senetlerine etki eden faktörler sektörün dışa bağımlılık oranına göre değişmektedir. Türkiye'nin dış etkenlerden en çok etkilenen sektörlerinden biri de enerji sektörüdür. Bu çalışmada petrol fiyatları, döviz kuru ve kredi temerrüt takaslarının Borsa İstanbul Elektrik Endeksine olan etkisi incelenmesi amaçlanmıştır ve bu çerçevede Borsa İstanbul Elektrik Endeksine olan etkinin gecikmesi dağıtılmış otoregresif model (ARDL) yaklaşımıyla kısa ve uzun dönem tahminler yapılmıştır. Bu bağlamda 2008:10-2022:04 tarihleri arasında aylık veriler kullanılmıştır. Bağımlı değişken olarak İstanbul Borsa Elektrik Endeksi (XELKT) bağımsız değişken olarak brent petrol fiyatları, döviz kuru ve kredi temerrüt takasları arasındaki ilişki ARDL modeli tahmin edilmiş sonrasında F sınır testi ile değişkenlerin eşbütünleşik olduğu bulunmuştur. Bulunan uzun dönem tahmin parametrelerine göre petrol fiyatları ve kredi temerrüt takasları Borsa İstanbul Elektrik Endeksine ters yönde bir etkiye sahip döviz kurunun ise pozitif yönde bir ilişki tespit edilmiştir. Hata düzeltme modeli ile tahmin edilen kısa dönem katsayıları hesaplanmış ve elde edilen sonuçlara göre petrol fiyatları ile Borsa İstanbul Elektrik Endeksi arasında pozitif, kredi temerrüt takası ile Borsa İstanbul Elektrik arasında negatif bir ilişki bulunmuştur. Döviz kuru ve Borsa İstanbul Elektrik Endeksi arasında kısa dönemde anlamlı ilişkiler saptanmamıştır. Anahtar Kelimeler: Borsa İstanbul Elektrik Endeksi, Kredi Temerrüt Takasları, Petrol Fiyatları, ARDL