Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Konusunda Argümantasyona Dayalı Laboratuvar Uygulamasının Öğretmen Adaylarının Akademik Başarıları ve Bilimsel Argümantasyon Becerilerine Etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2023

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: Esra ÇUBUKÇU

Danışman: Yıldızay Ayyıldız

Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu

Özet:

Bu çalışmanın amacı, Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Konusunda argümantasyona dayalı laboratuvar uygulamalarının öğretmen adaylarının akademik başarılarına ve bilimsel argümantasyon becerilerine etkisini incelemektir. Araştırma nicel araştırma kapsamında olup araştırma modeli olarak ön test-son test kontrol gruplu yarı deneysel desen kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemini; 2021/2022 Öğretim Yılı Bahar Yarıyılında Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi’nde Genel Kimya Laboratuvarı Dersi kapsamında Biyoloji Öğretmenliği (NDeney=18) ve Kimya Öğretmenliği (NKontrol=22) Programlarında eğitim alan toplam 40 birinci sınıf öğretmen adayı oluşturmaktadır.

Uygulama süresi her grup için haftada iki saat olmak üzere 6 hafta sürmüştür. Laboratuvar uygulamaları öncesi Deney ve Kontrol Gruplarının ön öğrenmelerini belirlemek amacıyla tez kapsamında geliştirilen Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Hazırbulunuşluk Testi, pilot uygulama için toplamda 183 öğretmen adayına uygulanmış ve KR-20 güvenilirliği 0,894 olarak bulunmuştur. Uygulama sonunda öğretmen adaylarının akademik başarılarını belirleyerek mevcut kavram yanılgılarını ortaya çıkarmayı hedefleyen yine tez kapsamında geliştirilen Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Başarı Testi, dersi önceden alan 184 öğretmen adayına uygulanmış ve KR-20 güvenilirliği 0,889 olarak bulunmuştur. Araştırmada ayrıca, öğretmen adaylarının bilimsel argümantasyon becerisini ölçmek için Hiğde ve Aktamış (2018) tarafından geliştirilerek KR-20 güvenilirliği 0,78 bulunan Bilimsel Argümantasyon Testi kullanılmıştır.

Çalışmada ön test olarak deney ve kontrol grubuna Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Hazırbulunuşluk Testi ve Bilimsel Argümantasyon Testi uygulanmıştır. Ön testlerin sonuçları değerlendirildiğinde; deney ve kontrol grubunun hazırbulunuşlukları ve argümantasyon becerileri arasında anlamlı bir farklılık olmadığı sonucuna ulaşılmıştır (p>0,05). Araştırmada Genel Kimya Laboratuvarı Dersi aynı öğretmen tarafından; deney grubunda çalışma yapraklarıyla desteklenen argümantasyona dayalı laboratuvar uygulamaları ile yürütülürken, kontrol grubunda öğretmen merkezli laboratuvar yaklaşımı ile yürütülmüştür. Laboratuvar uygulamaları tamamlandıktan sonra, her iki gruba da Kimyasal Reaksiyonlarda Hız Başarı Testi ve Bilimsel Argümantasyon Testi son test olarak uygulanmıştır.

Başarı Testine verilen cevaplar incelendiğinde; deney grubu olan Biyoloji Öğretmenliği Programı öğretmen adaylarında, kontrol grubu olan Kimya Öğretmenliği Programı öğretmen adaylarına kıyasla çok daha az sayıda kavram yanılgısına rastlanmıştır. Başarı Testinin istatistiksel analizi değerlendirildiğinde; Genel Kimya Laboratuvarı Dersini, argümantasyona dayalı öğrenme yaklaşımı ile alan deney grubunun akademik başarısının, öğretmen merkezli laboratuvar yaklaşımı ile alan kontrol grubuna oranla daha anlamlı düzeyde bir fark oluşturduğu sonucuna ulaşılmıştır (p<0,05). Ayrıca her iki grubun Bilimsel Argümantasyon Testi verileri incelendiğinde, argümantasyona dayalı yürütülen laboratuvar uygulamalarının, bilimsel argümantasyon becerilerini de geliştirdiği sonucuna varılmıştır (p<0,05).