Matematik öğretiminde problem çözme ortamlarının lise öğrencilerinin üstbilişsel becerilerine etkisi


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2022

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: MEHMET YUSUF KILINÇ

Danışman: Ayten Erduran

Özet:

Matematik eğitiminde üstbilişin ayrı bir önemi vardır. Öyle ki üstbiliş 1970'li yılların sonundan itibaren araştırma konusu olmuş ve birçok araştırmacı bu kavram üzerine çalışmalarda bulunmuştur. Bu araştırmanın amacı matematik öğretiminde problem çözme ortamlarının lise öğrencilerinin üstbilişsel becerilerine etkisini incelemektir. Araştırma nitel araştırma desenlerinden aksiyon araştırmasıyla yapılmıştır. İstanbul İlinde bulunan bir Anadolu Lisesi'ndeki 16 kişilik öğrenci grubu ile çalışılmıştır. Araştırma için öğrencileri üstbilişsel açıdan değerlendirebilecek çalışma kâğıtları hazırlanmasına karar verilmiştir. Bu çalışma kâğıtları hazırlanırken öğrencilerin üstbilişsel beceri düzeyine katkı sağlayacağı düşünülen problemlere odaklanılmıştır. Ayrıca iki ayrı uzman görüşüne başvurulmuş ve çalışma kâğıtlarının öğrenci düzeyine uygunluğu, araştırmanın amacına uygunluğu gibi konularda geri bildirimler alınmıştır. Bunların dışında araştırma boyunca öğrencilerin günlük tutmaları istenmiştir. Uygulama sürecinde ilk olarak öğrenciler için hazırlanan "Ölçme Değerlendirme Problemleri" uygulanmıştır. İşlenecek dersler için 4 hafta süre ayrılmıştır. Bu uygulama 3 problem için birer ders saati ve geri kalan 10 problem için toplam 5 ders saati sürede yapılmıştır. Sürecin sonunda "Ölçme Değerlendirme Problemleri" yeniden uygulanmıştır. Daha sonra öğrencilerin tuttuğu günlükler ve çalışma kâğıtları incelenmiştir. Araştırmada elde edilen veriler ışığında lise öğrencilerinin problem çözme ortamlarında üstbilişsel beceri seviyesinin gelişimi olumlu yönde tespit edilmiştir. Alan yazındaki benzer araştırmalar incelendiğinde özellikle lise düzeyinde var olan araştırmaların sayısı oldukça azdır. Bu sebeple üstbilişsel becerinin gelişimi üzerine benzer araştırmalara ihtiyaç vardır.