Tezin Türü: Doktora
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Eğitim Bilimleri Enstitüsü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2023
Tezin Dili: İngilizce
Öğrenci: EDA CEYLAN
Danışman: Hatice İrem Çomoğlu
Özet:
İNGİLİZCE
ÖĞRETMEN ADAYLARININ SINIF DİLİ KULLANIMINI GELİŞTİRMELERİ İÇİN BİR YOL:
BİR EYLEM
ARAŞTIRMASI ÇALIŞMASI
Öğretmeyi öğrenme anlayışımız
geliştikçe, geleneksel, bağlamından koparılmış derslerden uzaklaşmak ve bunun
yerine öğretmen adaylarını (ÖA) öğretimin karmaşık gerçeklerine
hazırlayabilecek işbirliğine dayalı sorgulama temelli yaklaşımları üniversite
derslerine entegre etmek giderek daha önemli hale gelmiştir. Bu bağlamda,
sosyokültürel teori (SCT) tarafından bilgilendirilen bu çalışma, İngilizce
öğretmen adaylarının bir uygulama dersine yerleştirilmiş, sınıf içi etkileşime
dayalı yansıtıcı uygulamaya dayalı İşbirlikçi Eylem Araştırması (İEA) projesine
katılımlarını araştırmayı ve içgörü sağlamayı amaçlamaktadır. Ayrıca, çalışma,
sınıf içi etkileşime dayalı yansıtıcı uygulamaya dayalı İEA projesinin,
İngilizce öğretmen adaylarının sınıf içi etkileşim yeterliliğinde (CIC) nasıl
bir role oynadığını keşfetmeyi amaçlamaktadır. Araştırma deseni olarak İEA’nın
kullanıldığı çalışma, 2020-2021 akademik yılında Türkiye'nin batısındaki bir
devlet üniversitesinde dördüncü sınıfta öğrenim gören yedi öğretmen adayından
oluşan bir grupla yürütülmüştür. Çalışmanın verileri, yarı yapılandırılmış
görüşmeler, yazılı yansıtma raporları, odak grup görüşmeleri, araştırmacı
günlüğü, gözlemler, saha notları ve ayrıca grup toplantılarının, ders öncesi
konferansların ve ders sonrası konferansların video kayıtları gibi çeşitli veri
toplama kaynakları kullanılarak iki İEA döngüsünden sekiz aylık bir sürede elde
edilmiştir. Veriler, refleksif tematik analiz ve sosyokültürel söylem analizi
(SKSA) yoluyla analiz edilmiştir. Tematik analiz, İEA projesine katılımın,
öğretmen adaylarının mesleki gelişim anlayışlarında ve öğretmen kimliklerinde
değişikliklere yol açtığını ortaya koymuştur. Projenin içeriğiyle ve
birbirleriyle olan ilişkileri ve katılımları, proje sırasında oluşan İEA
topluluğunun doğası ve özellikleri tarafından şekillendirilmiştir. Öğretmen
adayları ayrıca ders video ve alıntılarının kullanımı yoluyla pedagojik konular
üzerinde birlikte düşünmenin değerini vurgulamıştır. Sınıf içi etkileşime
dayalı yansıtıcı uygulamanın SKSA’sı ise diyalojik etkileşimlerin ve hem öğretmen
eğitimcisinin hem de akranların verdikleri desteklerin kalitesinin, öğretmen
adaylarının sınıf içi etkileşim yeterliliği ile ilgili gelişim süreçleri için
çok önemli olduğunu ortaya koymuştur. Bu bulgular ışığında aday öğretmen
eğitimine yönelik çıkarımlar tartışılmıştır.
Anahtar Kelimeler: İşbirlikçi eylem araştırması, İngilizce öğretmen adayları, sınıf içi
etkileşim yeterliliği, sosyokültürel teori