Tezin Türü: Tıpta Uzmanlık
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Temel Tıp Bilimleri Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2021
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: EMİNE KORKMAZ
Danışman: Mahmut Cem Ergon
Açık Arşiv Koleksiyonu: AVESİS Açık Erişim Koleksiyonu
Özet:
Aspergillus
türlerinin, bağışıklık sistemi baskılanmış kişilerde ölümcül enfeksiyonlara yol
açması ve son yıllarda antifungallere direnç oranının artması nedeniyle
antifungal duyarlılık testlerinin önemi artmıştır. Çalışmamızda Aspergillus türleri için disk difüzyon (DD) ve gradient
difüzyon (GD)
yöntemlerini, referans duyarlılık yöntemi olan sıvı mikrodilüsyon (SMD) yöntemi
ile karşılaştırmayı amaçladık. Ayrıca amfoterisin B (AMB), itrakonazol (İTZ), vorikonazol (VOR) ve
kaspofungine (KAS) karşı duyarlılık durumunu ve MİK değerlerini belirleyerek ülkemiz
epidemiyolojik verilerine katkıda bulunmayı ve hastanemizde üreyen Aspergillus türlerinde direnç oranlarını
belirleyerek ampirik tedaviye yön vermeyi hedefledik.
Yöntem: Çalışmada
62 A. fumigatus, 28 A.
flavus ve 16 A. terreus izolatı (toplam 106 Aspergillus izolatı) yer aldı. Çalışmaya dahil edilen Aspergillus izolatları, geleneksel
yöntemler ve Matriks İlişkili Lazer Dezorpsiyon İyonizasyon
Uçuş Zamanı Kütle Spektrometresi (MALDI-TOF MS) ile tanımlandı. Tüm izolatların DD, GD ve SMD yöntemi ile AMB, VOR, İTZ ve
KAS’a karşı
duyarlılıkları belirlendi. SMD yönteminde RPMI 1640 sıvı besiyeri, DD
ve GD yönteminde saf Mueller Hinton agar (MHA)
kullanıldı.
Bulgular: Çalışmamızda
SMD yöntemi ile en düşük MİK/MEK90 değerleri VOR ve KAS (sırasıyla
0.5 µg/ml ve 0.06 µg/ml) ile saptandı. AMB ve İTZ MİK90 değerleri
ise 2 µg/ml olarak bulundu. Tür düzeyinde incelediğimizde, A. flavus ve A. terreus izolatlarının
AMB MİK90 değerleri (sırasıyla 2 µg/ml ve 4 µg/ml), A. fumigatus izolatlarından (1 µg/ml)
yüksek saptandı. A. flavus ve A. terreus izolatlarının İTZ MİK90
değerleri 1 µg/ml olup, A. fumigatus izolatlarından
(2 µg/ml) daha düşük bulundu. Tüm türlerin İTZ MİK değerlerinin literatürle
karşılaştırdırıldığında yıllar içinde artış gösterdiği saptandı.
GD yöntemini SMD yöntemi ile
karşılaştırdığımızda ±2 dilüsyonda temel uyum oranları, AMB,
VOR, İTZ ve KAS için sırası ile %91.6, %99.1, %100 ve %38.6 olarak saptandı.
KAS ile temel uyum oranları düşük bulunmasına rağmen kategorik uyum oranları
yüksek bulundu.
DD yöntemi SMD yöntem ile
karşılaştırıldığında kategorik uyum oranları AMB, VOR, İTZ ve KAS için sırası
ile %65.1, %99.1, %77.3 ve %100 olarak saptandı.
GD yöntemini SMD yöntemi ile
karşılaştırıldığında tüm türler bir arada değerlendirildiğinde kategorik uyum
oranları AMB, VOR, İTZ ve KAS için sırası ile %79.2, %99.1, %87.8 ve %100
olarak saptandı. GD yöntemi kategorik uyum oranları, DD yönteminin AMB ve İTZ
uyum oranlarından yüksek olup VOR ve KAS için her iki yöntemde aynı
bulunmuştur.
Sonuç:
Saptanan yüksek temel ve kategorik uyum oranlarına göre GD yönteminin, SMD
yöntemine iyi bir alternatif olabileceğini düşünmekteyiz. Ayrıca GD yöntemi
için kullandığımız saf MHA, diğer besiyerlerine göre daha ucuz ve kolay ulaşılabilir
olmasıyla avantaj sağlamaktadır.
CLSI M51-A DD yöntemini SMD yöntemiyle
karşılaştırdığımızda tüm ilaçlar için yüksek uyum oranları saptandı. Fakat AMB
ve İTZ uyum sonuçları diğer ilaçlara göre daha düşük saptanmıştır. Bu sonuçlara
göre DD yöntemi de SMD yöntemine bir alternatif olarak düşünülebilir fakat AMB
ve İTZ sonuçları daha dikkatli yorumlanmalıdır.
Anahtar kelimeler: Aspergillus, antifungal duyarlılık, sıvı mikrodilüsyon, gradient
difüzyon testi, disk difüzyon, amfoterisin B, itrakonazol, vorikonazol, kaspofungin