Tezin Türü: Yüksek Lisans
Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Güzel Sanatlar Fakültesi, Tekstil ve Moda Tasarımı Bölümü, Türkiye
Tezin Onay Tarihi: 2024
Tezin Dili: Türkçe
Öğrenci: Pınar ÖZDEMİR
Danışman: Gülcan Batur
Özet:
ÖZET
Günümüz tüketim hızı, yenilenemez kaynakları hızla kirletmekte ve yok
etmektedir. Çevresel ve ekonomik sorunlara yol açan kullan-at tüketim alışkanlıkları,
aynı zamanda canlı sağlığını ve ekolojik dengeleri bozmaktadır. Son yıllarda çevresel
farkındalığın yükselmesi ile kullan-at kültürü yerini sürdürülebilir ürün ve tasarım
anlayışına bırakmaya başlamıştır. Sürdürülebilirlik kavramının gelişmesiyle, dünyayı en
çok kirleten endüstrilerden biri olan tekstil ve moda endüstrisi de geri dönüşüm, yeniden
kullanım, azaltım ve yenilikçi bir bakış açısı sunan ileri dönüşüm prensiplerini
benimsemeye başlamıştır. Geri dönüşümün çevreci ve ekonomik olan hali olan ileri
dönüşümde, malzemenin bileşenleri ve potansiyel değeri korunur. Herhangi bir enerji
sarfiyatı ve kaynak tüketimi olmaksızın yaratıcı çözümlerle ürüne/malzemeye artı değer
kazandırılır.
Bu bağlamda, ileri dönüşüm tekstil uygulamaları, tasarım yolu ile atık konumuna
düşecek tekstil ürünlerinin yaşam döngüsünü uzatarak sürdürülebilirliğe hizmet
etmektedir. İleri dönüşüm tekstil uygulamaları, bir ürüne artı değer katarken dokuma,
örme, baskı, dikiş, nakış, patchwork ve makrome gibi çeşitli geleneksel ve temel tekstil
tekniklerini içerebilmektedir.
Bu çalışma boyunca makrome tekniği üzerinde durulmuştur. Makrome, birçok
düğüm tekniği ve bunların kombinasyonları ile sonsuz olasılık sunan bir el sanatıdır.
İşlevsel ve estetik değeri nedeniyle sıklıkla kullanılmaktadır. Kökeni antik çağlara kadar
uzanan bu kadim el sanatı, tekstil ve moda endüstrisi için geçmişten beri kullanışlı bir
konumda yer almaktadır.
Bu çalışmada, ileri dönüşüm tekstiller kapsamında dijital baskılı kumaş üretimi
sırasında ortaya çıkan atık kumaşların, makrome düğüm teknikleri ile ileri dönüşümünü
sağlayan bir koleksiyon fikri sunulmuştur.
Anahtar Kelimeler: Atık kumaş, İleri dönüşüm, Makrome, Düğüm teknikleri,
Sürdürülebilirlik.