Kentsel dönüşüm alanlarında afet riskini azaltmaya yönelik farklı ölçeklerde uygulama önerilerinin geliştirilmesi: Bayraklı-İzmir örneği


Tezin Türü: Yüksek Lisans

Tezin Yürütüldüğü Kurum: Dokuz Eylül Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Türkiye

Tezin Onay Tarihi: 2024

Tezin Dili: Türkçe

Öğrenci: IRMAK ÖZKAYMAKCI

Danışman: Neslihan Karataş

Özet:

Birçok aktif fayı bulunan bir deprem kuşağı bölgesinde yer alan ülkemiz için hayatlarımızın her anında deprem tehlikesi bulunmaktadır. İnsanların yaşayabileceği deprem kaynaklı fiziksel, ekonomik, sosyal ve psikolojik açıdan birçok sorunun yaşanma potansiyeli de oldukça fazla olmaktadır.  Son yıllarda ülkemizde meydana gelen 1999 Marmara ve Düzce depremleri, 2011 Van depremi, 2020 Ege Denizi depremi ve 2023 Gaziantep-Kahramanmaraş depremleri oldukça çok sayıda can ve mal kaybına yol açmış ve büyük kayıplara neden olmuştur. Tekrar aynı kayıpların yaşanmaması adına depremin yıkıcı etkilerini en aza indirmek amacıyla bu çalışmada, 30 Ekim 2020 tarihinde meydana gelen Ege Denizi depremi sonucunda en çok hasarı alan Bayraklı ilçesi çalışma alanı olarak seçilmiş ve deprem sonrası hızlıca kentsel dönüşüm sürecine giren bu alanda bulunan yapılar ve alan özellikleri incelenmiş

Sağlıklı ve depreme dayanıklı kentler tasarlamak için farklı disiplinlerin ortak şekilde hareket etmesi önem arz etmektedir. Bir yapı tek başına gibi görünse de bu gibi birden çok yapının bir araya gelmesi ile farklı  ölçeklerden (mahalleden kent ölçeğine) oluşan kavramlar ile yeni bir sistem yaratılmaktadır. Bu nedenle çalışma alanı yapı ölçeği, ada ölçeği, 1/1000 ölçek, 1/5000 ölçek, 1/25000 ölçek ve 1/100000 ölçekten oluşan analizler ile incelenmiş ve analiz sonucunda belirlenen en riskli bölgelerde risk azaltmaya yönelik tasarım ve planlama önerileri getirilmiştir. 

Çalışma sonucunda farklı disiplinlerin bir arada çalışması ile birlikte farklı ölçekte çalışmalar yapılması sonucunda dönüşüm çalışmalarında uyulması gereken kriterler belirlenerek, sağlıklı ve yaşam kalitesi yüksek kentler yaratılması hedeflenmiş olup afete hazır ve dirençli bir kent planlamasının mümkün olabilirliği irdelenmiştir.