Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Dergisi, cilt.8, sa.1, ss.97-127, 2016 (Hakemli Dergi)
Denizcilik açısından gemi adamlarının sürdürülebilir koşullarda
çalışmalarını sağlamanın önemi oldukça yüksektir ve bu hususun önündeki en
büyük engellerden birisinin “tükenmişlik” olduğu düşünülmektedir. Bu
çalışmanın amacı, gemilerde yönetim seviyesinde görev yapan Kaptan ve
güverte zabitlerinde tükenmişliğin araştırılması, tükenmişlik sendromuna etki
eden mesleki unsurların tanımlanmasıdır. Bu amaçla Maslach Tükenmişlik
Ölçeği ve kişisel bilgi ve değerlendirme formu kullanılarak ölçümler yapılmıştır.
Araştırma sonucunda Kaptan ve Zabitlerin normal seviyede duygusal tükenme ve
duyarsızlaşma yaşadıkları ancak yüksek seviyede kişisel başarısızlık yaşadıkları
sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca en fazla tükenmişlik duygusunun 25-29 yaş
arasında, 1-5 yıl deniz tecrübesine sahip bireylerde görüldüğü ortaya çıkmıştır.
En önemli nedenler aileden uzak kalma ve yalnızlık olurken, yalnızlık ve stres
bireyi en çok zorlayan hususlar olarak ifade edilmiştir. Emniyet yönetim
sistemleri, gemi ve liman güvenliği kodu gibi uygulamalardan dolayı istenen
evrak işlemleri ve diğer gemi adamlarının sorunları ile ilgilenmek zorunda
kalmak en sevilmeyen ve en çok yıldıran unsurlar olarak tükenmişlik üzerinde
etkili bulunmuştur. Ayrıca, demografik özelliklerin tükenmişlik üzerinde önemli
etkileri olmadığı saptanmıştır.
It is highly important to provide sustainable work conditions for seafarers
in maritime sector and it is thought that one of the biggest barriers in this issue
is “burnout”. The purpose of this study is to investigate burnout and to define
the proffessional factors affecting burnout syndrome on masters and officers
serving in managerial level on board ships. For this purpose, measurements
were performed using Maslach Burnout Inventory and personal information and
evaluation form. According to results, it was concluded that when the level of
emotional exhaustion and depersonalization of masters and officers is “normal”,
“personal accomplishment” is at the least level. Also the highest score of
burnout feeling is seen in 25-29 year-olds, and 1-5 year sea experienced
seafarers. When the most important reasons are to stay away from the families
and loneliness, loneliness and stress are expressed as most demanding individual
elements. Also the most frustrating and most unlovable elements affecting
burnout was found as paperwork required for the safety management system and
ship and port security practices, and having to deal with the other seafarers
problems. It is also seen that the demographic specifications of seafarers are not
considered as an important factor in experiencing burnout.