3. Uluslararası Katılımlı Radyasyondan Korunma Kongresi, Ankara, Turkey, 2 - 04 December 2022, pp.8
Yttrium-90 (Y-90), 64 saat yarı ömürlü, 0.93 MeV beta parçacıkları yayan bir Yttrium izotopudur. Y-90 yüklü
mikroküreler ile gerçekleştirilen transarteryel radyoembolizasyon (TARE) tedavisi son yıllarda, primer veya metastatik
karaciğer tümörlerinin tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Transarteriyel Radyoembolizasyon (TARE) tedavi
yönteminde, içinde radyoaktif madde bulunan mikrokürelerin hepatik arterden takılan kateter vasıtasıyla karaciğerdeki
tümörlü dokunun içine damar yoluyla enjekte edilmektedir. Y-90’nun hedef organa doğru bir şekilde verilmesi için C
kollu skopi eşliğinde yapılan angiyografi işlemidir.
Bu çalışma, TARE işleminde hekimler ve diğer sağlık çalışanlarının maruz kaldıkları aktivite ve floroskopi cihazı
kaynaklı radyasyonun ölçülmesini ve değerlendirilmesini amaçlamıştır.
Çalışma Dokuz Eylül Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi Radyoloji Bölümü anjiyo odasında 2021-2022
yıllarında gerçekleştirilmiştir. Bu çalışmada, 16 hastanın anjiyografi odasına alındıktan sonra tedavinin hazırlık,
aktivite enjeksiyonu ve skopi safhalarında hekim ve çalışanların yanında farklı mesafelerden ölçümler alınıp maruz
kaldıkları radyasyon seviyesi tespit edilmiştir. Y-90 doz flakonunun açılması ve verilmesindeki tüm süreçte NEB 211
model Geiger Müller (GM) radyasyon doz hızı ölçer cihazı ile hasta masasından hekim ve diğer sağlık çalışanlarının
konumlarına göre farklı mesafelerde (masadan 0.5m, 1m, 1.5m ve 2m mesafede) radyasyon doz hızı ölçümleri yapıldı.
Bununla birlikte, çalışmaya başlamadan önce skopi odasında 5 farklı yerden doğal fon (background) radyasyon
ölçümleri de gerçekleştirildi. Ölçülen değerlerle, her hasta için Y-90 aktivitesi enjeksiyonu ve skopi süresine bağlı
hekim ve çalışanların maruz kaldıkları dozlar hesaplandı.
Hasta tedavisinde, doz flakonundaki Y-90 aktivitesinin açılıp katetere yerleştirilmesi için ortalama 1.62 dakikalık
bir süre geçti ve bu süre içinde de doz hızı değerleri ölçüldü. Toplam aktivite kaynaklı doz hızı değerleri sırasıyla 0,5
m‘de 1,54 ±0,23 mR/h, 1 m’de 0.88±0,07 mR/h ve 1,5 m’de 0.46± 0,03 mR/h olduğu bulundu. Hekim ve sağlık
çalışanları için toplam alan doz değerleri (aktivite+skopi kaynaklı), 0,5 m’de 7,39±0,55 mR, 1 m’de 2,15 ±1,06 mR
ve 1,5 m’de 1,10 ± 1,06 olduğu bulundu. Buna göre aktivite dozunun toplam alan dozu içindeki payı %1 mertebesinde
ve altında kaldığı görüldü. Yapılan çalışmada, tedavi başına Uzman Hekim, Asistan Hekim ve Çalışanların toplam
ortalama dozları ise sırasıyla 7,58 ± 4,63 mR, 2,20 ± 1,30 mR ve 1,14 ± 0,77 mR’dir.
Bu sonuçlara göre en çok radyasyona maruz kalan Uzman Hekimin ve diğer çalışanların aldığı toplam dozun Y-90
işleminden değil de anjiyografi işleminden kaynaklı olduğu söylenebilir