Hayatı Boyunca Sanatçıları ve Tiyatrocuları Yücelten Bir Lider: Mustafa Kemal Atatürk


Kulluk Yerdelen S.

10. Uluslararası Atatürk Kongresi, Ankara, Türkiye, 8 - 09 Kasım 2023

  • Yayın Türü: Bildiri / Yayınlanmadı
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Ülkemizde tüm toplumsal, kültürel ve siyasal yapının değişimi Kurtuluş Savaşı’nın kazanılmasından sonra başlar. Mustafa Kemal Atatürk, Türk toplumunun yaşayışını Batı anlayışına yöneltmenin yanında ülkemizi her alanda Avrupa toplumlarının seviyesine çıkarmayı amaçlamıştır.  Kurtuluş Savaşı’nın ardından düşünsel, eğitimsel ve yaşamsal açıdan devrimlerini birer birer gerçekleştirirken sanatı da unutmamıştır. Sanatı hem devrimin geniş kitlelere tanıtılmasında hem de ulusal bilincin yayılmasında bir araç olarak görmüştür.  Bu düşünceyle birlikte güzel sanatlarda başarılı olunursa devrimlerde de başarılı olunacağına, tüm devrimlerin geniş kitlelere sanatla daha kolay yayılacağına inanmış ve bunu sürekli vurgulamıştır. Müzikten resme heykelden opera ve tiyatroya tüm sanat dallarıyla ilgilenmiş ve her konuşmasında güzel sanatların önemini ifade etmiştir. Kurduğu Cumhuriyet’in temellerini ulusun bütünleşmesi ve güçlenmesinde temel öğelerden biri olan kültür üzerine oturtmuştur. Kültürün gelişiminde tiyatronun yerinin farkına varmıştır. Tanzimat ve sonrasındaki Meşrutiyet döneminde tiyatronun eski geleneksel tiyatrodan koptuğu gözlemlenir. Meşrutiyetle birlikte tiyatroda millileşme sürecinde ilk adım atılmıştır. Bu dönemde Batılı tarzdaki tiyatro örnek alınmıştır ama tiyatro amatörlükten kurtulamamıştır. Meşrutiyet döneminde başta konservatuar olarak kurulan Darülbedayi’nin gelişerek İstanbul Şehir Tiyatrosu olması, Türk ve Müslüman kadınların sahneye çıkma özgürlüğünü kazanması, Ankara’da “ resim, tezyini sanatlar, mimarlık ve heykeltıraşlık “ eğitiminin yanında “musiki ve temaşa” sanatlarında eğitimin gerçekleştiği Musiki Muallim Mektebi’nin, Milli Musiki ve Temsil Akademisi’nin, Ankara Devlet Konservatuarı ve İstanbul Devlet Konservatuarı’nın kurulması Cumhuriyet döneminde Mustafa Kemal Atatürk’ün yönlendirmesi ve desteğiyle gerçekleşmiştir.  Bu çalışmanın amacı, onun kültür değişimini ortaya koyarken sanata bakış açısını, tiyatro sanatına ve sanatçılara verdiği önemi vurgulamaktır. Özellikle yaşanmış olaylardan yola çıkarak tiyatroya verdiği değeri kendi cümleleriyle örnekler verme yöntemiyle aktarmak, yeni nesillere onun eğitimli usta bir sanatçı gibi duyarlı kişiliğini anlatmak amaçlanmıştır. Bildiride; sanatçılara ve tiyatro sanatına dair Mustafa Kemal Atatürk’ün düşünceleri ve dönemin tiyatro sanatındaki kazanımları, yazılı - basılı kaynaklar olan anı kitapları, Türk Tiyatrosu ile ilgili kitaplar, döneme ait dergiler, konuyla ilgili makaleler ve görsellerden faydalanılarak incelenmeye ve ortaya konmaya çalışılacaktır.