Akademik Veri Yönetim Sistemi
23. Uluslararası Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Kongresi, Antalya, Türkiye, 13 - 16 Mart 2023, ss.707-708
Giriş-Amaç: Acil servislere başvuruların büyük bir kısmını enfeksiyon hastalıkları oluşturmaktadır. Özellikle sepsis, santral sinir sistemi enfeksiyonu gibi hayati öneme sahip enfeksiyonlarda kesin tanı kültür ile konmaktadır. Ancak, acil servislerdeki yoğun iş yükü, mikrobiyolojik tanı olanaklarının yetersizliği gibi sebeplerle tanı koymak güç olmaktadır. Ek olarak kültürlerin sonuçlanması için 48-72 gibi bir süreye ihtiyaç olması sebebiyle de acil serviste çoğunlukla ampirik tedavi başlanmaktadır. Bu nedenle çalışmada acil servise başvurup Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji (EHKM) konsültasyonu istenen hastaların tanıları ve acilde alınan kan ve/veya idrar kültürü sonuçlarının hasta izlemine katkısının değerlendirilmesi amaçlanmıştır.
Yöntem: Mayıs-Ağustos 2021 döneminde acil servise başvurup, EHKM konsültasyonu istenen 18 yaş ve üstü hastalar retrospektif, kesitsel bir çalışma ile değerlendirildi. Hasta ve konsültasyonlarla ilgili verilere Hastane Bilgi Yönetim Sisteminden ulaşıldı. Hastaların demografik verileri, enfeksiyon tanıları ve kültür sonuçları kaydedildi. İstatiksel analizler Statistical Package for the Social Sciences (SPSS) 24.0 (IBM Corp., Armonk, NY, ABD) kullanılarak yapıldı.
Bulgular: Acil Serviste 808 hastadan toplam 853 konsültasyon istendi. Hastaların ortanca yaşı 68 (aralık: 18-98) olup, 430’u (%53,2)’si 65 yaş ve üstündeydi. Konsültasyonların 679’unda (%79,6) enfeksiyon tanısı EHKM tarafından doğrulandı. En sık saptanan enfeksiyonlar; 220 (%32,4) üriner sistem enfeksiyonu, 115 (%16,9) deri-yumuşak doku enfeksiyonu, 70 (%10,3) alt solunum yolu enfeksiyonuydu. Acil Servis başvurularının %50,9’unda (434/853) hastalardan en az bir set kan kültürü alınmıştır. Kan kültürlerinin %61,1’inde (265/434) herhangi bir üreme olmazken, %19,4’ünde (84/434) kontaminasyonla uyumlu üreme (En sık üreyen Koagülaz negatif stafilakoklar), %19,5’inde (85/434) enfeksiyon etkeni olarak kabul edilen anlamlı üreme oldu. Toplam başvuruda olan anlamlı üreme %10,0 (85/853). Anlamlı kabul edilen üremelerdeki en sık üç etken Escherichia coli %41,2 (35/85), Staphylococcus aureus %13,0 (11/85) ve Klebsiella pneumoniae %8,2 (7/85) idi. Acil Servis başvurularının %52,4’ünde (447/853) hastalardan idrar kültürü alınmıştır. Alınan 447 idrar kültürünün %40,0’ında (179/447) üreme olmazken %16,5’sında (74/447) karışık üreme oldu. En sık üç etken E. coli %21,0 (94/447), K. pneumoniae %10,5 (47/447) ve Pseudomonas aeruginosa %3,8 (17/447) idi.
Tartışma ve Sonuç: Acil serviste EHKM konsültasyonu istenen hastaların yaklaşık yarısından kan ve/veya idrar kültürü alınmakta olup,
alınan kan kültürlerin sadece %20’si ve idrar kültürlerinin %45’i hasta izlemine katkı sağlamıştır. Bu veriler acil serviste
kültür alınacak hastaların seçimi ve kültür alım protokollerinin gözden geçirilmesi gerektiğini vurgulamaktadır.