Akademik Veri Yönetim Sistemi
8. Uluslararası 12. Ulusal Psikiyatri Hemşireliği Kongresi, Diyarbakır, Türkiye, 16 - 19 Nisan 2025, ss.1226-1229, (Özet Bildiri)
ÖZET Giriş-Amaç: Ergenlerde major depresif bozukluk (MDB), yüksek intihar riski, akademik başarısızlık ve psikososyal zorluklara yol açabilen yaygın bir hastalıktır [ ¹ ] . Ergenlik döneminde nörobiyolojik değişimler, kognitif gelişim ve soyut düşünmeyi etkiler. Depresif ergenlerde duygu düzenleme güçlükleri ve dürtüsellik, depresyon ve anksiyete ile ilişkili bulunmuş; uygun regülasyon stratejilerinin yeterince kullanılmadığı gösterilmiştir [2]. MDB, yalnızca duygudurum ve motivasyonu değil, kognitif becerileri de olumsuz etkiler. DSM-5’te MDB tanı kriterleri arasında konsantrasyon kaybı, yürütücü işlev bozukluğu ve karar verme güçlüğü yer almaktadır. Metakognisyon, bireyin bilişsel süreçlerini değerlendirmesidir ve depresyon ile metakognitif negatif inançlar arasında güçlü bir ilişki olduğu gösterilmiştir [3]. Bu çalışmada, depresyon, kognitif/metakognitif beceriler ve duygu düzenleme güçlükleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Yöntem: Bu kesitsel gözlemsel çalışmaya, 12-18 yaş aralığında, okur-yazar olan ve ailesi ile kendisinden onam alınan ergenler dahil edilmiştir. Kognitif fonksiyonları etkileyen ek psikiyatrik tanı, hafif zekâ geriliği, kronik nörolojik hastalık, gönüllü onamın reddedilmesi veya akut mental durum varlığı dışlama ölçütleri olarak belirlenmiştir. Tanılar, çocuk ergen psikiyatri uzmanı tarafından psikiyatrik muayene ve ÇDŞG-ŞY DSM-5 yarı yapılandırılmış görüşmesi ile konulmuştur. Bulgular: BRIEF puanları, DDGÖ ve tüm Stroop toplam süreleri ile anlamlı pozitif korelasyon göstermektedir (p <0,05). DDGÖ puanları ile Stroop 1-4 toplam süreleri arasında anlamlı pozitif korelasyonlar bulunmuştur (p <0,05). Stroop testinin aşamalarındaki toplam süreler birbirleriyle yüksek düzeyde korelasyon bulunmuştur (p <0,05). Sonuç ve Öneriler: Depresyonun kognitif ve dikkat becerilerini etkilediği bilinmektedir. Bulgular, yürütücü işlevler ile duygu düzenleme güçlükleri arasındaki ilişkiyi desteklemektedir. BRIEF ve Stroop süreleri arasındaki korelasyon, yürütücü işlevlerdeki bozulmanın bilişsel kontrol süreçlerinde daha uzun yanıt süreleriyle ilişkili olabileceğini düşündürmektedir. DDGÖ ile Stroop süreleri arasındaki anlamlı ilişkiler, duygu düzenleme güçlüğü yaşayan bireylerde bilişsel kontrol süreçlerinin 1227 de etkilenebileceğini göstermektedir. Gelecekte yapılacak çalışmalar, bu ilişkilerin nedenselliğini incelemek için boylamsal tasarımlar kullanabilir.
Anahtar Kelimeler: Çocuk ve Ergen Psikiyatri, Depresyon, Duygu Düzenleme, Kognitif Beceri