Akademik Veri Yönetim Sistemi
12. Ankara Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi, Ankara, Türkiye, 3 - 05 Eylül 2025, cilt.1, ss.560-575, (Tam Metin Bildiri)
Şehir planlama mesleği, bugünün kentlerinin sorunlarını çözmenin yanı sıra geleceğin kentlerini de planlamaktadır. Bir başka deyişle meslek, kentsel mekânsal yapının temel belirleyicisi konumundadır. Ancak sadece mekânsal yapıyla değil sosyal, ekonomik ve ekolojik yapılarla da ilişkili olduğundan toplumsallaşma sürecini etkilemektedir. Bu nedenle meslek mevzuatının, uygulamalarının ve kurumsal yapısının doğru kurgulanması gerekmektedir. Bu kurgunun iyi işleyebilmesi de iyi bir planlama eğitimine bağlıdır. Dolayısıyla şehir planlama doğru ve uygulanabilir bir mevzuatın yanı sıra iyi bir planlama eğitimine de ihtiyaç duymaktadır. Türkiye'de şehir planlama mevzuatı ve pratikleri, toplumsal cinsiyet eşitliği, kadın ve dezavantajlı grupların gereksinimleri gibi kritik konuları yeterince kapsamamaktadır. Bu sorun, belirtilen bu önemli konuların planlama eğitiminde de ele alınmaması ile dezavantajlı grupları görmezden gelen kentlerin üretilmesine neden olmaktadır. Oysaki yaşanabilir ve sürdürülebilir kentlerin planlanması sosyal yapının tüm bileşenlerinin gözetilmesiyle gerçekleşebilir. Bildiri, Türkiye’de şehir planlama eğitimi veren 36 üniversitenin eğitim programını özellikle toplumsal cinsiyet eşitliği ve dezavantajlı gruplar bağlamında incelemiştir. Dünya sıralamalarında olan üniversitelerin yanı sıra sıralama dışında kalan üniversitelerin Üniversi programlarını, özellikle toplumsal cinsiyet eşitliği ve dezavantajlı gruplar bağlamında karşılaştırmalı olarak incelemişir. Bildirinin temel amacı, şehir planlama eğitiminin sosyal adalet ve kapsayıcılık ilkeleriyle ilişkisini ortaya koymak, şehir planlama eğitiminin nasıl yapılandırıldığını anlamak ve Türkiye'deki eğitim politikalarına somut öneriler sunarak, akademik ve uygulama alanına katkıda bulunmaktır.
The urban planning profession is responsible not only for solving the problems of today’s cities but also for shaping the cities of the future. In this sense, it plays a pivotal role in determining the spatial structure of urban areas. However, because it is inherently linked not only to spatial dynamics but also to social, economic, and ecological systems, it significantly. planning must be carefully designed. The successful implementation of such a framework relies heavily on the quality of planning education. Accordingly, in addition to a sound and enforceable regulatory system, the profession requires a robust educational foundation. In Turkey, current planning legislation and practices fall short in addressing critical issues such as gender equality and the needs of women and other disadvantaged groups. This gap is further reinforced by the lack of attention to these issues in urban planning education, ultimately contributing to the production of cities that marginalize vulnerable populations. However, planning livable and sustainable cities is only possible through the inclusion of all components of the social structure. This paper analyzes the curricula of 36 universities in Turkey that offer urban planning education, with a particular focus on gender equality and the inclusion of disadvantaged groups. It provides a comparative assessment of universities that appear in international rankings and those that do not. The main objective of the paper is to examine the relationship between urban planning education and the principles of social justice and inclusivity, to understand how planning education is structured in Turkey, and to contribute to both academic and professional spheres by offering concrete policy recommendations for the improvement of educational frameworks.