Akademik Veri Yönetim Sistemi
Karatekin Hukuk Dergisi, cilt.1, sa.2, ss.93-128, 2023 (Hakemli Dergi)
Aydınlanmanın doğurduğu en önemli hak taleplerinden büyük bir kısım, vergilendirme alanına ilişkin olmuştur. Nitekim bu perspektifte vergilerin kanunîliği ilkesi demokrasi tarihinin en önemli aşamalarından birini oluşturmaktadır. Anayasalarımızda yer bulan vergilerin kanunîliği ilkesi, Türkiye’nin de demokratikleşme sürecinin parçalarından birini oluşturur. Öte yandan 1982 Anayasası’nın 73’üncü maddesinde düzenlenmiş olan vergilerin kanunîliği ilkesine dair kimi istisnaların Anayasa’mızda yer alıyor oluşu göze çarpmaktadır. Anayasa’nın 73’üncü maddesinin 4’üncü fıkrasında belirli sınırlar içerisinde yürütme organına vergilere ilişkin düzenleme yapma yetkisinin verilebileceği bu istisnaların ilkini oluşturur. Diğer bir istisna ise Anayasa’nın 167’nci maddesinin 2’nci fıkrasındaki dış ticaret işlemlerine ilişkin ek malî yükümlülük koyma yetkisidir. Esasen 1982 Anayasası’nın ilk halinde Bakanlar Kuruluna verilmesi mümkün kılınan bu yetkiler 2017 Anayasa değişikliklerinden sonra Cumhurbaşkanı tarafından kullanılmaktadır. Çalışmamızda Cumhurbaşkanının vergi ile ilgili düzenleyici işlem yapma yetkisi, vergilerin kanunîliği ilkesi bağlamında değerlendirilmiştir. Bunun yanı sıra 2017 Anayasa değişikliklerinden sonra tekrar tartışılan Cumhurbaşkanının bu yetkilerini hangi düzenleyici işlem tipiyle kullanabileceği sorununa da değinilmiştir.
Today, as a result of developing industry, industrial activities and population growth, the pollution of the environment and the A large part of the important claims arising after the enlightenment were related to taxation. As a matter of fact, the principle of legality of taxes constitutes one of the most important steps in the history of democracy. The principle of legality of taxes is one of the parts of the democratization process that Türkiye has been going through. On the other hand, some exceptions to the principle of legality of taxes regulated in Article 73 of the 1982 Constitution are extant. The first exception is that in the fourth paragraph of Article 73, the executive branch may be authorized to make regulations regarding taxes within certain limits. Another exception is the power to impose additional financial obligations regarding foreign trade transactions mentioned in the second paragraph of Article 167. In fact, these authorizations, which were made possible to be given to the Council of Ministers in the first version of the 1982 Constitution, are used by the President after the 2017 Constitutional amendments. Therefore in our study, the President's authority to take tax-related regulatory action has been evaluated in the context of the principle of legality of taxes. In addition, the issue of which regulatory action type can be used by the President, which was widely discussed in the literature after the 2017 Constitutional amendments, was also addressed.