Menderes Masifi’nin Bozdağ (Ödemiş) Bölgesinde Gözlenen ~630 my Yaşlı Asidik / Bazik Metamagmatikler


Creative Commons License

Koralay O. E., Candan O., Uzel B., Chen F., Collins A. S.

Denizli'nin Jeolojik Mirası Çalıştayı, Denizli, Türkiye, 6 - 07 Ekim 2022, cilt.0, ss.12-14

  • Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
  • Cilt numarası: 0
  • Basıldığı Şehir: Denizli
  • Basıldığı Ülke: Türkiye
  • Sayfa Sayıları: ss.12-14
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Günümüze kadar yapılan çalışmalarda, Menderes Masifi’nin temel serilerine ait paragnays – şist ardalanması Masif’in en yaşlı kayaçları olarak kabul edilmiştir. Masif’in Orta Asmasifi içerisinde yer alan Bozdağ (Ödemiş) bölgesinde yeni elde edilen jeolojik ve jeokronolojik bulgular Masif’te bilinenden daha yaşlı kayaçlardan yapılı bir kesimin olduğunu göstermektedir. Söz konusu bu yeni ünite, Birgi – Salihli arasında çok geniş bir alanda yayılım sunmaktadır. Bu bölgede geniş yayılım sunan şistler Bozdağ şistleri olarak bilinmektedir. Bozdağ şistleri tabanda seyrek mermerli kuvarsit – kuvars şist – mikaşist ardalanması ile başlar, kalın ve homojen şist birimine geçiş sunar. Bunlar uyumlu ve geçişli bir dokanakla siyah kuvarsit – şist – fillit ardalanmasından yapılı birime geçer. En üstte, bu birimi uyumlu olarak üzerleyen kalın karbonatlar yer alır. Bozdağ şisti yaygın amfibolit silleri ve granat-amfibol-plajiyoklaz şist düzeylerinin varlığı ile karakteristiktir. Bunların üzerine gelen şist-fillit ardalanması içerisinde amfibolit sillerinin varlığı devam etmektedir ve boyları birkaç kilometreyi bulan siyah kuvarsit ardalanması ise oldukça tipiktir. Anahtar minerallere ait izogradlar söz konusu istifin günümüzde devrik konumda olduğunu göstermektedir. Birim ayrıca, nadir olarak ilksel holokristalen dokusu korunmuş asidik damar kayaları da içermektedir. Homojen Bozdağ şistleri içerisindeki amfibolitlerden 611±24 my, siyah kuvarsit – şist – fillit ardalanması içerisindeki amfibolitlerden ise 627±12 my LA-ICP-MS zirkon U-Pb kristallenme yaşları elde edilmiştir. Asidik damar kayaları da benzer şekilde 632 ve 630 my LA-ICP-MS zirkon U-Pb kristalizasyon yaşları vermiştir. Bu yaş verileri, söz konusu kesiksiz istifin ilksel çökelim yaşının ~630 my’dan daha yaşlı olduğunu göstermektedir. Tüm bu yaşlar göz önüne alındığında, Türkiye’deki şu ana kadar bilinen en yaşlı kayaçların Menderes Masifi’nde gözlendiği söylenebilir. Menderes Masifi’nde günümüzde halen detaylı çalışılmamış bölgeler bulunmaktadır. Bunlardan birisi de Masif’e ait metamorfikleri içeren, Denizli KB’sında yer alan Babadağ bölgesidir. Bu nedenle Babadağ bölgesi de yukarıda sözü edilen yaşlı kayaçların gözlenebileceği bir potansiyele sahiptir. İleride yapılacak detaylı çalışmalar bu bölgenin Jeolojik Miras açısından önemi ortaya koyacaktır. Bu çalışma 117Y346 numaralı TÜBİTAK Projesi kapsamında desteklenmiştir.