in: İŞGALDEN KURTULUŞA MİLLİ MÜCADELE DÖNEMİNDE BURSA (100.YIL), MİNE ERSEVİNÇ,GÜRHAN KORKMAZ,HACER KARABAĞ,NURSAL KUMAŞ, Editor, Bursa Uludağ Üniversitesi Yayınları, Bursa, pp.503-518, 2023
Bursa’nın
işgaline giden süreç, Yunanistan’ın Anadolu’daki ilk işgallerinin başladığı
tarihe, 15 Mayıs 1919’da İzmir’in işgaline kadar götürülebilir. İzmir’in
işgalinin Anadolu’da direnişi canlandırması sadece Büyük Güçleri değil,
Yunanistan’ı da endişelendirmişti.
İşgaller
sonrasında ortaya çıkan direnişle sebebiyle ortaya çıkan kaotik atmosferi
dengelemek, bastırmak için işgal kuvvetleri komutanlarından biri olan General
George Francis Milne Yunan işgal kuvvetleri ve Türk direniş birlikleri arasında
bir güvenlik hattı oluşturmuştu. Bu hattın oluşturulmasıyla birlikte taraflar
arasındaki çatışmalar önemli ölçüde azalmıştı. Ancak Mustafa Kemal
liderliğindeki direniş hareketinin meşruiyet kazanma suretiyle güçlenmesi ve
“uzlaşmaz” tutumunun giderek zemin kazanması ve İtilaf güçlerinin Boğazlar,
İstanbul ve Anadolu’daki varlığını tehlikeye atmaya başlaması üzerine,
İngiltere, Fransa ve Yunanistan bu duruma bir çözüm bulma zorunluluğu
hissetmişti. Tarafların planı, hazırlıkları yapılan nihai barış anlaşması öncesinde,
bu anlaşmaya muhalif olma potansiyeli taşıyan tüm engelleri aşmak ve
Yunanistan’ın Anadolu’daki egemenliğini sağlamlaştırmaktı. İşte bu
motivasyondan hareketle, Yunan orduları, 22 Haziran 1920’de Milne Hattı’nı
aşarak işgallerini Bursa-Uşak hattı yönünde genişletme kararı almış, bu
çerçevede yapılan işgaller neticesinde 8 Temmuz 1920’de Bursa işgal edilmişti.
Ağırlıklı olarak dönemin Yunan basınına dayanan bu çalışmanın amacı,
Yunanistan’ın Bursa’yı işgal etme amaçlarını Venizelos hükümetinin yaklaşımı ve
İngiltere’nin Anadolu’ya yönelik politikaları çerçevesinde değerlendirmektir.