Akademik Veri Yönetim Sistemi
Kilikya Felsefe Dergisi, sa.2, ss.215-240, 2024 (Hakemli Dergi)
Öz: II. Dünya Savaşı sonrası Avusturya'sında ampirizm ve bilimsel yöntem üzerine yazmaya
başlayan Feyerabend, önceleri mantıksal pozitivizmle uyum gösterse de daha sonra bu görüşleri
eleştirmiş ve Batı biliminin metodolojik standartlarını sorgulamıştır. Batı biliminin iddia ettiği
evrenselliğin ideolojik olduğunu ve bilimin birçok şekilde var olabildiğini savunmuştur.
Feyerabend'in metodolojik anarşizmi, bilimin sıkı evrensel standartlarla değil, tesadüfler,
sıçramalar ve öngörülemeyen olaylarla ilerlediğini öne sürmektedir. Ona göre, bilginin gelişimi
için bilimsel yöntemlere çoğulcu bir yaklaşım esastır ve her kültürün kendi bilimsel uygulamasını
belirlemesine izin verilmelidir. Bilimsel araştırma çerçevesi farklı tarihsel ve kültürel koşullara
göre değişir; bu da mutlak kurallara bağlamsal olanların eklenmesini gerektirir. Feyerabend,
buna ek olarak bilimin askeri, ekonomik ve siyasi güçlerin egemenliği altında kalmasını eleştirir.
Bu çalışma, Feyerabend’in evrensel karakterli bilimsel teorilerin oluşumu aşamasında tarihsel
değer ve bağlamsal girdilerin de etkili unsurlar olduğuna dair görüşlerinin dayanaklarını
çözümleme amacı taşımaktadır. Bunun ardından makale, filozofun pek çoklarınca düşünüldüğü
gibi bir bilim düşmanı mı yoksa bilimselciliğin önemli bir rasyonel eleştirmeni mi olduğu
meselesini ilgili tartışmalar ışığında aydınlatmaya çalışacaktır.