Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Uluslararası 10. Ulusal Yoğun Bakım Hemşireliği Kongresi, Antalya, Türkiye, 5 - 08 Aralık 2024, ss.96, (Özet Bildiri)
Giriş: Amaç: Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yoğun bakım ünitelerinde (YBÜ) yetişkin hastalarda basınç
yaralanmaları ile ilgili lisansüstü hemşirelik tezlerini analiz etmektir. Gereç ve Yöntemler: Çalışma
tanımlayıcı bir yaklaşım ve doküman analizi metodolojisi kullanılarak gerçekleştirildi. Araştırmanın
evrenini Türkiye genelinde konu ile ilgili tezler, örneklemini ise ulaşılabilen lisansüstü hemşirelik tezleri
oluşturdu. Türkiye Ulusal Tez Veri Tabanı’nda aşağıdaki anahtar kelimeler kullanılarak bir arama yapıldı:
‘basınç ülseri’, ‘basınç yaralanması’, ‘basınç ülseri’ ve ‘dekübit ülseri’. Bu tarama sonucunda toplam 120
teze ulaşıldı. Bunlardan bir tez sınırlı erişim nedeniyle hariç tutuldu, 16’sının hemşirelikle ilgisi olmadığı
tespit edildi ve 16’sı pediatrik ve yenidoğan hastalara odaklandı. Sonuç olarak, 25’i özellikle yetişkin YBÜ
hastalarıyla ilgili olmak üzere 104 tez analize edildi.
Konunun Kendine Ait Alt Başlıkları: Bulgular: YBÜ basınç yaralanmaları üzerine yapılan 25 hemşirelik
tezinin 20’si yüksek lisans, 5’i ise doktora tezidir. YBÜ ile ilişkili basınç yaralanmaları üzerine yapılan ilk tez
2012 yılında tamamlanmış, bunu takip eden 14 tez ise son üç yıl içinde yapılmıştır. Analiz, 17 çalışmanın
tanımlayıcı bir tasarım kullandığını, 8’inin ise deneysel nitelikte olduğunu ortaya koymuştur. Bu çalışmalara
dahil edilen toplam hasta sayısı 3.168 olup, bunların 1.139’unda (%35,9) basınç yaralanması görülmüştür.
Sakrum bölgesi, tüm basınç yaralanmalarının %25,72’sini (293 hasta) oluşturarak en sık etkilenen bölge
olmuştur. Basınç yaralanmalarının gelişmesine kadar geçen ortalama süre 2,84 gündü. Ayrıca, ortalama
Braden Basınç Yaralanması Risk Değerlendirme Ölçeği skoru 11,12 ± 2,18 idi.
Sonuç: Sonuç: Yoğun bakımda basınç yaralanmalarına odaklanan hemşirelik tezlerinin sayısının her geçen
yıl arttığı ve doktora çalışmalarında deneysel metodolojilerin açık bir şekilde tercih edildiği sonucuna
varılabilir. Bu sistematik derleme, yoğun bakımda basınç yaralanmaları konusunda daha fazla deneysel
araştırmaya ihtiyaç olduğunu vurgulamaktadır.