Birinci Basamakta Defansif Tıp Uygulamaları Ölçek Geliştirme Çalışması

21. Aile Hekimliği Araştırma Günleri, İzmir, Türkiye, 2 - 06 Mayıs 2023, ss.65

Yayın Türü: Bildiri / Özet Bildiri
Basıldığı Şehir: İzmir
Basıldığı Ülke: Türkiye
Sayfa Sayıları: ss.65
Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Giriş: Defansif tıp uygulamaları “Hekimin hastanın tanı ve tedavisinden ziyade öncelikle hasta tarafından dava edilmekten korunmak için istediği tanısal testler, tedaviler ve prosedürlerdir” şeklinde ifade edilebilir. Literatürdeki birçok tanımda defansif tıp uygulamaları sadece malpraktis ile ilişkilendirilmiştir. Defansif tıp uygulama oranının Amerika Birleşik Devletleri’nde %79-93 arasında olduğu, Avrupa’da en sık (%80 oranı ile) İtalya’da görüldüğü,Türkiye’de yapılan bir çalışmada ise %78,38 oranında defansif tıp uygulaması yapıldığı belirtilmiştir. Amerika Birleşik Devletlerinde defansif tıp uygulamalarının sağlık hizmetleri maliyetleri içerisinde oluşturduğu yükün yıllık 46 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir.

Uluslararası çalışmalar incelendiğinde birinci basamakta defansif tıp uygulamalarını değerlendiren bir ölçek olmadığı görülmüştür. Ulusal çalışmalar incelendiğinde ise bu uygulamaları ölçen iki adet ölçek olduğu görülmüştür. Fakat ikisi de hastane ortamına göre hazırlanmıştır. Ölçek soruları birinci basamağa uygun olmayan sorular içermektedir. Defansif tıp uygulamalarının birinci basamakta da olduğu bir gerçektir. Geliştireceğimiz bu ölçek ile literatürdeki, birinci basamak ortamı için uygun olan ve birinci basamak hekimlerinin defansif tıp uygulamalarını ölçen bir ölçek eksikliğini gidermiş olacağız.

Yöntem: Kapsam geçerliği için öncelikle madde havuzu oluşturulacaktır. Madde havuzu Delphi tekniği kullanılarak konunun uzmanları ile paylaşılacak ve bu şekilde ölçek taslağına pilot uygulama için kullanılacak şekli verilecektir.

Taslak için 30 hekimle pilot uygulama yapılacaktır. Hekimlerden alınan geribildirimler doğrultusunda taslağa son şekli verilecektir. Yapı geçerliği için taslak 300 hekime uygulanacaktır ve açımlayıcı faktör analizi ile ölçeğin boyutları saptanacaktır. Daha sonra bir başka 300 hekim üzerinde doğrulayıcı faktör analizi ile bu boyutlar doğrulanacak, bu son gruptan 100 hekime ölçek 15 gün sonra tekrar uygulanacaktır. Bu şekilde güvenirlik saptanacaktır. İç tutarlılık için ise Cronbach’s alfa değerine bakılacaktır.

Bulgular ve Sonuç: Çalışma henüz tasarım ve planlama aşamasındadır. 21. Aile Hekimliği Araştırma Günleri'nde çalışmanın tanıtımı yapılacaktır.

Introduction: Defensive medicine practices can be defined as "the diagnostic tests, treatments, and procedures that physicians primarily request to protect themselves from being sued by patients, rather than for the diagnosis and treatment of the patient." Many definitions in the literature have associated defensive medicine practices solely with malpractice. It has been reported that the rate of defensive medicine practice is between 79-93% in the United States, with the highest frequency observed in Italy (80%), and a study conducted in Turkey indicated a rate of 78.38%. In the United States, it is estimated that defensive medicine practices contribute to an annual burden of $46 billion in healthcare costs.

International studies reveal a lack of a scale specifically evaluating defensive medicine practices in primary care. National studies indicate the existence of two scales measuring these practices, both tailored to hospital settings, thus lacking questions suitable for primary care. However, it is a fact that defensive medicine practices also occur in primary care. Developing a scale tailored for primary care physicians will address this gap in the literature.

Method: Initially, a pool of items will be generated for content validity. This pool will be shared with experts in the field using the Delphi technique to refine the scale draft for pilot testing.

A pilot test will be conducted with 30 physicians to gather feedback, and based on this feedback, the draft will be finalized. For construct validity, the finalized scale will be administered to 300 physicians, and exploratory factor analysis will be used to determine the scale's dimensions. Subsequently, confirmatory factor analysis will be conducted with another 300 physicians to validate these dimensions. Finally, the scale will be readministered to 100 physicians from this latter group after 15 days to establish reliability, and Cronbach's alpha will be calculated for internal consistency.

Findings and Conclusion: The study is currently in the design and planning phase. The presentation of the study will be made at the 21st Family Medicine Research Days.