ULUSAL ENGELSİZ YAŞAM KONGRESİ – (BFLC22), Mersin, Türkiye, 25 - 26 Mayıs 2022, cilt.1, ss.5
Giriş ve Amaç: Bu çalışma engelli üniversite öğrencilerinin ana-babaya bağlanma durumları ile
cinsel sağlık bilgi ve tutumlarının belirlenmesi ve aralarındaki ilişkinin incelenmesi amacıyla
yapılmıştır.
Metod: Tanımlayıcı, kesitsel ve korelasyonel tipte olan çalışma Eylül 2020 – Eylül 2021 tarihleri
arasında 100 engelli üniversite öğrencisine uygulanmıştır. Araştırma verileri ‘Ana Babaya Bağlanma
Ölçeği’, ‘Cinsel Sağlık Bilgi ve Tutum Envanteri’ içinde bulunan ‘Cinsel Sağlık Bilgi Testi’,
‘Cinselliğe İlişkin Tutum Ölçeği’, ‘Cinsel Sağlık ve Kişisel Hijyene İlişkin Tutum Ölçeği’,
‘Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutum Ölçeği’, ‘Cinsel İstismara İlişkin Tutum Ölçeği’ ve
‘Birey Tanılama Formu’ kullanılarak toplanmıştır. Veri toplama araçları çevrimiçi ankete
dönüştürülerek engelli koordinatörlüğü olan üniversitelerin, koordinatörlükleri aracılığıyla
öğrencilerin mail hesaplarına gönderilerek veriler toplanmıştır. Verilerin analizinde Shapiro Wilk
testi, Bağımsız Örneklem t testi, Mann Whitney U testi ve Spearman korelasyon analizi kullanılmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin %64’ü kadın, %55’i 21-25 yaş arasında %69’u sağlık bilimleri öğrencisi,
%86’sı fiziksel engelli ve %68’inin büyüme sürecinde her iki ebeveyn eşit katılım göstermiştir. Aynı
zamanda öğrencilerin %39’u CYBH eğitimi almış, %52’si bu eğitimi kısmen yeterli bulmuş, %81’i
cinsel/üreme sağlığı eğitimini yararlı bulmakta ve %91’i bu konuda bir danışma birimi olmasını
istemektedir. Katılımcıların %60’ı annelerine, %58.75’i babalarına olumlu bağlanmaktadır. Anababaya Bağlanma Ölçeği/Anne boyutu ile Cinsel Sağlık Bilgi ve Tutum Envanteri içinde yer alan
Toplumsal Cinsiyet Rollerine İlişkin Tutum Ölçeği arasında anlamlı pozitif ilişki, Ana-Babaya
Bağlanma Ölçeği/Baba boyutu ile Cinsel Sağlık Bilgi ve Tutum Envanteri içinde yer alan Cinsel
Sağlık ve Kişisel Hijyene İlişkin Tutum ölçeği ile anlamlı pozitif bir ilişki, Cinselliğe İlişkin Tutum
ölçeği ile negatif bir ilişki saptanmıştır (p<0.05). Katılımcıların %84’ü cinsellik hakkında konuşmayı
ayıplamakta, %67’si cinselliği utanılacak bir şey olarak görmektedir. Engelli öğrencilerin toplumsal
cinsiyet tutumlarının geleneksel yapıda olduğu görülmüştür.
Sonuç: Engelli üniversite öğrencilerinin ana-babaya bağlanma durumunun, cinsel sağlık ve bilgi
tutumlarını etkilediği görülmüş, literatürde bu konuda yapılmış bir çalışmaya rastlanmamıştır, konu
ile ilgili daha fazla çalışma yapılmasına ihtiyaç duyulmaktadır.