Kanserde Kaşeksi Patofizyolojisi ve Egzersizin Etkisi: Geleneksel Derleme.


Ergin E., Karadibak D.

Türkiye Klinikleri Sağlık Bilimleri Dergisİ, cilt.8, sa.3, ss.536-545, 2023 (Hakemli Dergi)

Özet

 Kanser kaşeksisi (KK); beslenme desteğiyle düzelmeyen, ilerleyici fonksiyonel bozulma, iskelet kas kütlesi kaybı ile karakterize çok faktörlü bir sendromdur ve ileri evre kanser hastalarında oldukça yüksek oranlarda görülmektedir. Prekaşeksi, kaşeksi ve refrakter kaşeksi olarak 3 evresi bulunmaktadır. Sistemik inflamasyon, tümör hücrelerinden proinflamatuar sitokin üretimiyle tetiklenmektedir. Sitokin üretiminin organlara yayılma etkisi akut faz yanıtı, katabolik-anabolik uyarı değişimleri, artmış enerji harcaması, azalmış enerji alımı, anoreksiya, insülin direnci, oksidatif stres artışı, mitokodriyal disfonksiyon, yağ dokusunda ve kasta kayıplara yol açmaktadır. KK’de çok faktörlü patofizyoloji nedeniyle kapsamlı değerlendirme yapılmalıdır. Değerlendirme, uygun tedavi planının belirlenmesinde oldukça önemlidir. Net bir tedavi planı bulunmamasına rağmen egzersizin etkili olabileceği belirtilmiştir. Yapılan hayvan çalışmalarında, aerobik egzersizin oksidatif kapasitede artma, tümör hacminde ve inflamasyonda azalma ve kas atrofisini önlemeyi sağladığı bulunmuştur. Dirençli egzersizin KK’li bireylerde güvenli ve uygulanabilir olduğu, hareketlilik, kas kuvveti ve yağsız vücut kütlesinde anlamlı artış sağladığı görülmüştür. Hayvan çalışmalarında dirençli egzersizin; inflamasyon ve hiperlipidemide azalma, kilo alımı ve protein sentezinde artma sağladığı bildirilmiştir. Yapılan hayvan çalışmalarında, aerobik ve direçli kombine egzersizin; protein katabolizması ve oksidatif streste azalma, kas kaybını önleme ve kas kütlesinde artma sağladığı belirtilmiştir. Egzersiz, umut verici ve farmakolojik olmayan bir yaklaşımdır ve KK’li bireylerde egzersizin etkilerinin incelendiği çalışmalara ihtiyaç vardır. Bu çalışmada, KK’nin patofizyolojisi, kullanılan değerlendirme yöntemleri ve egzersizin patofizyoloji üzerine etkilerinin derlenmesi amaçlamıştır.