CURRENT APPROACHES IN PSYCHIATRY, vol.14, no.Ek 1, pp.1-22, 2022 (Peer-Reviewed Journal)
Bu çalışmanın amacı anıların
duygusal değeri ve duygusal yoğunluğu ile otobiyografik anıların fenomenolojik
özellikleri arasındaki ilişkileri tekil duygular ve anı türleri bağlamında
incelemektir. Bu çalışmaya Dokuz
Eylül Üniversitesi’nden 764 öğrenci (514 kadın, 250 erkek) katılmıştır. Katılımcılardan bir erken çocukluk anısı, bir
öztanımlayıcı anı veya bir romantik ilişki anısı hatırlamaları istenmiştir.
Ardından hatırladıkları anıyı düşünerek Otobiyografik Bellek Özellikleri
Ölçeği’ni ve tekil duyguların yoğunluğuna ilişkin ölçeği doldurmaları istenmiştir. Yapılan regresyon analizlerinde
anıların duygusal yoğunluğunun anılardaki algısal detayları, anıların tekrar
tekrar hatırlanmasını ve duygusal aşırılaştırmayı yordadığı bulunmuştur.
Düzenleyici-aracı analizlerde, olumsuz benlik-saygısı duyguları haricinde tekil
duygularla anı özellikleri arasında duygusal yoğunluk için anlamlı bir aracılık
etkisi gözlemlenmiştir. Bu analizlerden sadece düşmanca duygular ve kaygı
ilintili duygular ile anı özellikleri arasında duygusal yoğunluğun
aracılığındaki ilişkide anı türlerinin düzenleyici etkisi tespit edilmiştir. Tekil
duyguların yoğunluğu duygusal değerle daha güçlü ilişkiler gösterirken, anı
özelliklerini asıl yordayan değişken anıların genel duygusal yoğunluğu
olmuştur. Ancak olumsuz benlik-saygısı duygularının kendilerine özgü bir
örüntüye sahip olduğu görülmüştür.