Bellek Özelliklerinde Duygu İçeriğinin Etkisi: Duygusal Değer, Duygusal Yoğunluk ve Tekil Duygular

Boyacıoğlu Bal İ., Konukoğlu K., Ergiyen T.

CURRENT APPROACHES IN PSYCHIATRY, cilt.14, sa.Ek 1, ss.53-66, 2022 (Hakemli Dergi)

  • Yayın Türü: Makale / Tam Makale
  • Cilt numarası: 14 Sayı: Ek 1
  • Basım Tarihi: 2022
  • Dergi Adı: CURRENT APPROACHES IN PSYCHIATRY
  • Derginin Tarandığı İndeksler: Academic Search Premier, Central & Eastern European Academic Source (CEEAS), Psycinfo, Directory of Open Access Journals, TR DİZİN (ULAKBİM)
  • Sayfa Sayıları: ss.53-66
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Bu çalışmanın amacı anıların duygusal değeri ve duygusal yoğunluğu ile otobiyografik anıların fenomenolojik özellikleri arasındaki ilişkileri tekil duygular ve anı türleri bağlamında incelemektir. Bu çalışmaya Dokuz Eylül Üniversitesi’nden 764 öğrenci (514 kadın, 250 erkek) katılmıştır.  Katılımcılardan bir erken çocukluk anısı, bir öztanımlayıcı anı veya bir romantik ilişki anısı hatırlamaları istenmiştir. Ardından hatırladıkları anıyı düşünerek Otobiyografik Bellek Özellikleri Ölçeği’ni ve tekil duyguların yoğunluğuna ilişkin ölçeği doldurmaları istenmiştir. Yapılan regresyon analizlerinde anıların duygusal yoğunluğunun anılardaki algısal detayları, anıların tekrar tekrar hatırlanmasını ve duygusal aşırılaştırmayı yordadığı bulunmuştur. Düzenleyici-aracı analizlerde, olumsuz benlik-saygısı duyguları haricinde tekil duygularla anı özellikleri arasında duygusal yoğunluk için anlamlı bir aracılık etkisi gözlemlenmiştir. Bu analizlerden sadece düşmanca duygular ve kaygı ilintili duygular ile anı özellikleri arasında duygusal yoğunluğun aracılığındaki ilişkide anı türlerinin düzenleyici etkisi tespit edilmiştir. Tekil duyguların yoğunluğu duygusal değerle daha güçlü ilişkiler gösterirken, anı özelliklerini asıl yordayan değişken anıların genel duygusal yoğunluğu olmuştur. Ancak olumsuz benlik-saygısı duygularının kendilerine özgü bir örüntüye sahip olduğu görülmüştür.