Akademik Veri Yönetim Sistemi
21. Ulusal Sinirbilim Kongresi, Bolu, Türkiye, 8 - 11 Haziran 2023, ss.79
AMAÇ: Habituasyon (uyum), tekrarlanan bir uyarana beyin tepkilerinde bir azalma ile karakterize edilmektedir. Mevcut
deneysel tasarımla ortaya çıkması beklenen alışkanlık ve dikkat arasındaki ilişki literatürde belirgin değildir. Bu doğrultuda
çalışmamızda alfa osilasyonlarının değişimini değerlendirerek alışkanlık ve dikkat süreçlerini ilişkilendirmeye çalıştık. Bu
çalışmada, farklı uyaranlar arası süreler kullanarak, ağrısız dokunsal uyaranların habituasyon üzerindeki etkisini alfa frekans
bandında araştırmayı amaçladık.
GEREÇ-YÖNTEM: Dokunsal uyarılma potansiyeli paradigması 24 sağlıklı katılımcıya (12 K/E, Ortyaş = 22.08 ± 3.38)
uygulandı. Katılımcıların sağ el işaret parmağının pulpasına üç ayrı uyaranlar arası süre içeren oturumda (2, 4 ve 8 saniye) 40
kez ağrısız dokunsal uyaran uygulandı. Analiz için öncelikle üç EEG kanalı (C4, Cz, C3) kullanıldı. Uyaran uygulaması
sırasında oluşan alfa bandındaki güç, karmaşık Morlet dönüşümü kullanılarak hesaplandı. Üniversitenin girişimsel olmayan etik
kurulu çalışmayı onayladı (DEU-EK 2018/12-29).
BULGULAR: Uyaranlar arası sürenin, alfa frekans gücü üzerindeki etkisini bölgesel (ROI) açısından incelemek için iki yönlü
tekrarlı ölçümlerde varyans analizi (rm-ANOVA) uygulanmıştır. Bu çalışma ile alfa gücünün, C3 elektrodu hariç, artan uyaranlar
arası süre ile anlamlı olarak arttığı ortaya koyulmuştur [F(2,29, 38,92) = 5,01, p <,01 η2 =.03]. ISI2 oturumunda elektrotlar
arasında anlamlı bir fark bulunmazken, ISI8’ de anlamlı bir fark bulunmuştur.
SONUÇ: Uyaranlar arası süre değişimine rağmen kontralateral bölgede sabit alfa frekans gücü görülmesi bu bölgenin öncelikli
olarak işlemlenme yapılan yer olmasıyla ilişkilendirilebilir. Habituasyonun ve dikkatin en yüksek olmasını beklediğimiz ISI2’de
elektrotlar arasında fark oluşmaması, habituasyon ile ilgili mekanizmaların alfa frekans gücünü baskılaması ile açıklanabilir.
ISI4 oturumunda başlayıp ISI8 oturumunda anlamlı hale gelen elektrotlar arası farklı alfa gücü artışı, habituasyonun ve dikkatin
azalması şeklinde yorumlanabilir.