Akademik Veri Yönetim Sistemi
Mühendis ve Makina, cilt.63, sa.708, ss.511-524, 2022 (Hakemli Dergi)
Ergitme kaynağı ile birleştirme endüstrinin her alanında yaygın olarak uygulanan imalat yöntemlerindendir. Özellikle yüksek ısıl iletim ve genleşme katsayısına sahip, sıvı halde hidrojen çözünürlüğü yüksek olan ve yüzeyinde rijit oksit tabakası bulunan alüminyum alaşımlarının ergitme kaynağıyla imalatında iri tane oluşumu, mekanik özelliklerde düşüş vb. olumsuzluklar gerçekleşebilmektedir. Bu nedenle ergitme kaynaklı birleştirmelerin ömürleri ve mukavemetleri açısından kaynak sonrası işlem ile kaynak bölgesinin iç yapı ve mekanik özelliklerinin iyileştirilmesi çoğu uygulama için önemli rol oynamaktadır. Çalışmamızda, tungsten inert gaz (TIG) kaynağı ile birleştirilen AA6082-T6 plakaların kaynak bölgesi özelliklerine kaynak sonrası işlem olarak uygulanan sürtünme karıştırma prosesi (SKP) ve T6 ısıl işleminin etkileri araştırılmıştır. SKP ve T6 ısıl işleminin mekanik özelliklere ve iç yapıya etkileri çekme testi, mikrosertlik testi ve mikroyapı incelemeleri ile araştırılmıştır. SKP ile kaynak dolgusunun işlem gören bölgesindeki (karıştırma bölgesi) dendritik tanelerin parçalanarak ince taneli iç yapının elde edildiği tespit edilmiştir. Bununla birlikte, SKP’nin malzemede oluşturduğu ısıl girdi ile ısıdan etkilenen bölgenin (IEB) genişlemesine ve sertliğin daha geniş bölgede düşmesine sebep olduğu gözlemlenmiştir. Kaynak sonrası uygulanan T6 ısıl işlemi ile kaynaklı birleştirmenin mekanik özelliklerin arttırıldığı ancak tokluğunun azaldığı gözlemlenmiştir.