IMVHSC 9. Uluslararası Tıp, Veterinerlik ve Sağlık Bilimleri Kongresi, Ardahan, Türkiye, 7 - 09 Şubat 2025, ss.1-3, (Özet Bildiri)
Demans hastalarına bakım veren bireyler, sevdiklerinin bilişsel ve fiziksel becerilerindeki
ilerleyen kayıpları yakından gözlemledikleri için yoğun ve karmaşık bir duygusal süreç
yaşamaktadır. Bu süreç, literatürde “ölüm öncesi yas” (anticipatory grief) olarak
adlandırılmakta ve genellikle duygusal, zihinsel ve fiziksel yüklerle şekillenmektedir. Bakım
verenlerin bu süreci deneyimlemesi, onların yalnızca psikolojik sağlıklarını değil, aynı
zamanda fiziksel iyilik hallerini de derinden etkileyebilir. Bu noktada, hemşireler, bakım
verenlerin yaşadıkları bu karmaşık duygusal süreçte rehberlik ederek onların ihtiyaçlarını
anlamada ve destek sağlamada kritik bir rol üstlenmektedir. Bu bildiri, demans hastalarına
bakım veren bireylerin ölüm öncesi yas süreçlerine odaklanmakta ve bu süreçte yaşadıkları
çeşitli zorlukları ele almaktadır. Ayrıca, hemşirelerin bu bireylere sunduğu destek
hizmetlerinin önemini ve etkililiğini vurgulamayı amaçlamaktadır. Çalışma, literatür taraması
yöntemiyle yürütülmüş olup, bakım verenlerin karşılaştığı başlıca problemler arasında
duygusal yük, sürekli stres, tükenmişlik, sosyal izolasyon ve destek sistemlerinin yetersizliği
gibi unsurların öne çıktığı belirlenmiştir. Hemşirelik uygulamaları bağlamında, bakım
verenlere sağlanan psikolojik danışmanlık hizmetlerinin, destek gruplarına katılımın ve stres
yönetimi eğitimlerinin bu süreçte olumlu etkiler yarattığı tespit edilmiştir. Bu müdahalelerin,
bakım verenlerin duygusal dayanıklılığını artırdığı ve yaşam kalitesini iyileştirdiği gözlemlenmiştir. Ayrıca, bakım verenlerin bireysel ihtiyaçlarının tespit edilmesi ve bu
ihtiyaçlara uygun şekilde özelleştirilmiş destek planlarının oluşturulmasının, bakım kalitesini
artırmada son derece önemli olduğu vurgulanmıştır. Sonuç olarak, demans hastalarına bakım
verenlerin ölüm öncesi yas süreçlerinde, hemşirelerin proaktif, empatik ve bütüncül bir
yaklaşım benimsemeleri büyük önem taşımaktadır. Hemşirelerin, bakım verenlerin
yaşadıkları bu zorlu süreci anlamaları, onların psikososyal ihtiyaçlarına duyarlılık
göstermeleri ve bakım süreçlerinde etkin bir rehberlik sunmaları hem hasta hem de bakım
veren açısından olumlu sonuçlar doğuracaktır. Bu bağlamda, hemşirelik hizmetlerinin bakım
verenlerin üzerindeki yükü hafifletici bir şekilde yapılandırılması, sağlık sistemi içinde
öncelikli bir hedef olmalıdır.
Anahtar Kelimeler: Ölüm öncesi yas, demans hastasına bakım veren, hemşirelik
yaklaşımları
Caregivers of dementia patients experience an intense and complex emotional process as they
closely witness the progressive cognitive and physical decline of their loved ones. This
process, referred to in the literature as "anticipatory grief," is often shaped by emotional,
mental, and physical burdens. Experiencing this process can deeply affect not only the
psychological health of caregivers but also their physical well-being. At this point, nurses
play a critical role in guiding caregivers through this complex emotional process by
understanding their needs and providing support. This study focuses on the anticipatory grief
processes of individuals who care for dementia patients and addresses the various challenges
they face during this period. It also aims to emphasize the importance and effectiveness of the
support services provided by nurses. Conducted as a literature review, the study identifies key
problems faced by caregivers, including emotional burden, persistent stress, burnout, social
isolation, and inadequate support systems. In the context of nursing practices, psychological
counseling services, participation in support groups, and stress management training provided
to caregivers have been found to yield positive effects. These interventions improve
caregivers' emotional resilience and enhance their quality of life. Additionally, identifying
caregivers' individual needs and tailoring support plans accordingly play a critical role in improving the quality of care. In conclusion, a proactive, empathetic, and holistic approach
from nurses is essential during the anticipatory grief processes of caregivers for dementia
patients. Nurses’ understanding of the challenges caregivers face, their responsiveness to
psychosocial needs, and their ability to provide effective guidance during caregiving
processes result in positive outcomes for both caregivers and patients. Therefore, structuring
nursing services in a way that alleviates the burden on caregivers should be a priority within
the healthcare system.
Keywords: Anticipatory grief, caregivers of patients with dementia, nursing approaches