30 Ekim 2020 Ege Denizi Depremi Sonrası Bayraklı İlçesi Yapı Hasar Durumlarının Kentsel Gelişim Biçimi Üzerinden Değerlendirilmesi


Boz S., Zengin Çelik H.

ICAR-13. Uluslararası Araştırmalar Kongresi, 7 - 08 Mayıs 2024, cilt.1, sa.1, ss.283-294, (Tam Metin Bildiri)

  • Yayın Türü: Bildiri / Tam Metin Bildiri
  • Cilt numarası: 1
  • Sayfa Sayıları: ss.283-294
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

İzmir kenti, tarihsel süreç içerisinde gerçekleşen nüfus artışı, göç, kaçak yapılaşmalar ve izlenen

yanlış kentsel politikalar temelinde afetler ve özellikle de deprem açısından önemli risklerle karşı

karşıya gelmiştir. 30 ekim 2020 Ege Denizi depremi ile kentin pek çok ilçesi ciddi biçimde hasar

alırken, bu durum kentin yerseçimi ve yapılaşma özelliklerinin sorunlu içeriğini ortaya koymuştur.

Veriler Ege denizi depreminden en çok etkilenen ilçenin Bayraklı ilçesi olduğunu göstermiştir.

Deprem sonrası yapılan hasar tespit çalışmalarında en yüksek hasarı Bayraklı İlçesi almıştır. Bayraklı

ilçesinin mekânsal gelişme sürecinde göç ve gecekondulaşma önemli bir yer tutmaktadır.

Bayraklı’nın gecekondu ile özdeşleşen dokusunun önüne geçebilmek amacı ile 1980 yılı sonrası

yapılan imar planları ile kooperatifleşme teşvik edilmiştir. Böylece süreç içerisinde ilçenin kuzey ve

güney çeperlerinde site ve blok yapılaşmalar yoğunluk kazanmıştır. Sonrasında yeni kent merkezinin

bu bölgeye taşınmazı ile yapılaşma düzeni ve yoğunluğu farklı bir boyut kazanmıştır. Hasar tespit

verileri incelendiğinde hasarın yoğunlaştığı bölgelerin Bayraklı’da planlı yapılaşma alanı olarak

nitelendirilebilecek ruhsatlı, çok katlı, site-blok yapılaşmasının olduğu bölgelerde yoğunlaşması

dikkat çekicidir. Bu noktadan hareketle çalışmanın amacı hasar verileri ile yerleşmenin mekânsal

gelişme süreci arasında ilişki kurarak, yapılaşma özelliklerinin deprem hasarlarındaki etkisini

tartışmaya açmaktır. Bu doğrultuda Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın

kayıtlarındaki hasar verileri ve mevcut yapısal veriler CBS ortamında mekansallaştırılarak ilişkisel

değerlendirmeler ve analizler gerçekleştirilecektir.