Akademik Veri Yönetim Sistemi
4. Uluslararası Afet ve Dirençlilik Kongresi, Eskişehir, Türkiye, 19 - 21 Ekim 2022, ss.85-86
İklim değişikliği teması üzerine literatür, kavramın ölçek ve kapsamı gereği çeşitli alanlara yayılmıştır. İklim mülteciliği de bu temanın ortaya çıkardığı güncel açılımlardan biri olarak özellikle göç hukuku-ekonomisi-politikası, statü ve korunma koşulları, toplumsal bağışıklık ve benzeri alanlarda iklim değişikliği kavramının sosyolojik içeriği için bir çeşitlilik ve derinlik yaratmaktadır. Ancak aynı kuramsal-kavramsal derinliğin kavramın mekansal boyutu için geçerli olduğunu söylemek zordur. Zira iklim değişikliğine bağlı kitlesel yer değiştirmelerde veya yerinden edilmelerde mekan literatürü çoğunlukla “geçici yerleşme/kamp tasarımı” konsepti etrafında şekillenmektedir. Geçici yerleşme tasarımında geçmişten günümüze ortaya koyulmuş temel prensiplerin mekansal organizasyon perspektifiyle tespit edilmemiş olması çalışmanın çıkış noktasını, bu prensiplerin günümüz koşulları altında yeterliliklerinin sorgulanması ise çalışmanın amacını oluşturmuştur. Dönem ve küresel etkinliğe göre seçilmiş bir dizi tasarım rehberi yine bir dizi mekansal parametre ve mekansal ölçek altında içerik analizi metoduyla karşılaştırılmıştır. Elde edilen bulgular ilgili rehberlerin yere, koşullara ve kullanıcıya göre adapte olmakta zorlanan ve uygulamaya dönük olmaktan çok bir standart oluşturmaya yönelik ilkesel nitelikte mekansal kararlardan oluştuğunu ortaya koymuştur. İlgili kararların neredeyse yarısının (%43) organizasyon düzeyinde (yerleşme ölçeğinde) olmasına rağmen bu kararların mekanda doğrudan uygulanma düzeyinin %10’u dahi bulmaması bu sonucu destekleyen verilerden yalnızca biridir. Bu durum birden fazla gerekçeye bağlı olmakla birlikte temelde yerleşmelerin artık on yıllar boyunca mekanda tutunuyor olmasına (mekanın kalıcı bir parçası olması) rağmen günümüzde hala ”geçici” olarak kabul ediliyor olması ve ortaya koyulan stratejilerin de bu doğrultuda üretiliyor olması ile ilişkilendirilmiştir. Kuram yoğun içeriğin bir örneklem alan üzerinde test edilmeye ve geçici yerleşmelerin mekansal adaptasyon düzeyinin ölçülebilirliği noktasında gösterge geliştirmeye yatkın olması çalışmanın özgün gelişme noktalarıdır.
Anahtar Kelimeler: İklim Mülteciliği, Geçici Yerleşme, Mekansal Organizasyon, Tasarım
Rehberi
Literature about climate change has spread to many various areas because of its scope and scale. As a current expression climate refugee, creates depth and diversity on issues such as immigration law-economy-policy, protection requirements and community immunity for the sociological content of climate change. The same connot be said for spatial dimension of climate change. Because within the scope of mass migration or displacement, spatial literature revolve around temporary settlement/camp design concept. Point of origin of study is that undetected fundamentel principles about temporary settlement design from past to present. The aim of this study is testing proficiency of these principles by today’s design standarts. In this context, a series of design guidelines selected according to period and global efficiency factor. Then, these guidelines compared to several spatial parameters and spatial scale with content analysis. Findings revealed that, design guidelines could not adapt to place, conditions and user profile because of its impractical desicion structure. Even though almost half of these desicions (43%) belongs to spatial organization scale, implementation level of desicions were measured only 10%. This and other results have been associated with “temporary” term basically. Because temporary settlements are permanent for decades in urban contrary to its name and strategies produce in this direction. This hypothetical study has transformative structure. To applicate a sample area and create index to measure level of spatial adoption are original development aspects of the study.
Keywords: Climate Refugee, Temporary Settlement, Spatial Organization, Design Guideline