Travma Sonrasi Gelisim, Prof. Dr. Gülay Dirik, Editör, Türkiye Klinikleri Yayınevi, Ankara, ss.58-69, 2019
Çeşitli hastalıklara bakım vermenin olumsuz sonuçları alanyazında önemli bir yer tutsa da son yıllarda bakım vermenin olumlu sonuçlarının olabildiğini ortaya koyan çalışmalar da mevcuttur. Olumlu sonuçları incelemek için fayda bulma ve travma sonrası gelişim kavramları kullanılmaktadır. Bu iki kavram birbirinden farklı olsa da araştırmalarda birbiri yerine de kullanılabilmektedir. Bu nedenle bakım verenlerin yaşadıkları olumlu sonuçları inceleyen bu çalışmada bakım vermenin etkisi fayda bulma ve travma sonrası gelişim kapsamında incelenmiştir. Bakım gerektiren kanser, demans, HIV/AIDS, inme, edinilmiş beyin hasarı ve çeşitli psikiyatrik hastalıkları bulunan bireylere bakım vermenin olumlu sonuçları temel olarak ele alınmıştır. Ayrıca, çocuklarına bakım verenler de incelenmiştir. Bakım verme kapsamında genellikle yetişkinler ele alınsa da bakım veren çocuk ve gençlerin sayısı da azımsanamayacak düzeydedir. Bu sebeple de çocuk ve genç bakım verenlerin bakım vermeden dolayı yaşadıkları olumlu sonuçlar da incelenmiştir. Son olarak, bakım vermenin olumlu etkilerinin bireysel olarak incelenmesine ek olarak bakım vermenin çiftlere etkilerinin incelendiği çalışmalara yer verilmiştir. Incelenen çalışmalar bakım verme sürecinde fayda bulma ve travma sonrası gelişim gibi olumlu sonuçların olduğunu göstermektedir. Hasta hayatta iken bulgular genellikle bakım verenlerin olumlu sonuçlar yaşadıklarına dair olsa da hastaların kaybından sonra bakım verenlerin yaşadıkları olumlu sonuçlar ile ilgili çelişkili bulgular mevcuttur. Olumlu sonuçlar ile ilgili değişkenlerin incelendiği çalışmalarda sosyal destek ve baş etme kavramlarının ön plana çıktığı görülmektedir. Çift temelli yapılan çalışmalarda ise bu kavramlara ek olarak ilişkinin niteliği de olumlu sonuçlar için önemlidir. Gelecek çalışmalarda hem bakım verenlerde fayda bulma ve travma sonrası gelişim gibi olumlu sonuçlar ile ilgili değişkenlerin incelenmesi hem de bakım verme süreci ile ilgili olumlu sonuçlara dair müdahalelerin geliştirilmesi gerekmektedir.
Although the negative consequences of caregiving for various diseases have an important place in the literature, there have also been studies showing that caregiving may have positive outcomes in recent years. The concept of benefit finding and post-traumatic growth are used to examine positive outcomes. Although these two concepts are different from each other, they can be used instead of one another in research. Therefore, in this study, which examines the positive outcomes of caregiving, the effect of caregiving is examined in the context of benefit finding and posttraumatic growth. Cancer, dementia, HIV / AIDS, stroke, acquired brain damage and psychiatric disorders requiring care are handled on the basis of positive outcomes of caregiving. In addition, parents giving care to their children have also been studied. The number of children and young people who provide care is underestimated. For this reason, the positive outcomes of the child or young caregivers have been examined. Finally, in addition to the positive outcomes of caregiving for individual, studies on the effects of caregiving on couples were included. While the patient was alive, the findings were generally found to be positive for caregivers, but there were contradictory findings regarding the positive outcomes for caregivers after the loss of the patients. It is observed that social support and coping strategies come to the forefront in the studies examining the variables related to positive outcomes. In addition to these concepts, the quality of the relationship is important for the positive outcomes in couples. In future studies, it is necessary to examine the variables related to positive outcomes such as benefit finding and post-traumatic growth, and to develop interventions on positive outcomes regarding caregiving process.