Akademik Veri Yönetim Sistemi
Uluslararası Medeniyet Çalışmaları Dergisi, cilt.5, sa.2, ss.135-159, 2020 (Hakemli Dergi)
ÜNİVERSİTELERDE DÖNÜŞÜM SÜRECİ VE ARAŞTIRMA ÜNİVERSİTESİ YAKLAŞIMI
Türkiye gelişmekte olan bir ülkedir ve bu gelişim sürecinde genç ve dinamik nüfus en önemli avantajlardan biridir. Genç veya yaşam boyu öğrenmeye önem veren bireylerin bilimsel, ekonomik ve teknolojik gelişmeye doğrudan katkı ve fayda sağlayacakları, nitelik kazanacakları bilgi, beceri ve yetkinlik düzeylerine geçmelerinde yükseköğretim kurumlarının payı yadsınamaz. Küresel rekabetin de yansımalarının görüldüğü bu kurumlar, sağladıkları ürün ve hizmetlerde, çevresel koşullara uyum sağlamak için değişim ve dönüşüm sürecinde yer almaktadırlar. Bu dönüşüm, Türkiye ve Türkiye’deki yükseköğretim kurumları için de geçerlidir. Bu doğrultuda, Yükseköğretim Kurulu, 2016 yılında, Bölgesel Kalkınma Odaklı Misyon Farklılaşması ve İhtisaslaşma Projesi ile araştırma üniversiteleri yaklaşımını gündeme getirmiştir. Bu yaklaşım, dünyada bilinen ve tanınan üniversitelerin seviyelerin ulaşılabilmesi, yetkin ve girişimci insan kaynağının yetiştirilebilmesi, bölgesel ve ülke ekonomisine daha fazla katkı sağlanması ve böylece üniversite-sanayi ve toplum üçlemesi ile etkileşimli araştırmaların hayata geçirebilmesi açısından stratejik bir girişimdir. Araştırma üniversiteleri ve ilgili yaklaşımlar, popülist politikalara büründürülemeyecek kadar kritik ve milli bir yükseköğretim politikası haline getirilmesi gereken bir unsurdur. Çalışmada tüm bu çerçevede, yükseköğretim kurumlarının ve özelinde üniversitelerin tarihsel gelişimi ve dönüşümü, bu dönüşüm içinde araştırma üniversitelerinin yeri içinde bulunulan durum, ulusal ve uluslararası literatürde yer bulmuş ilgili yayınlar ışığında ortaya konulmaktadır.
Anahtar Kelimeler: yükseköğretim kurumu, yükseköğretim tarihi, yükseköğretimin dönüşümü, araştırma üniversiteleri
TRANSFORMATION PROCESS IN UNIVERSITIES AND RESEARCH UNIVERSITY APPROACH
Turkey is a developing country, young and dynamic population is one of the most important advantages in this process. The share of higher education institutions cannot be denied in that individuals who are young or who attach importance to lifelong learning, to move to the level of knowledge, skill and competence with which they will directly contribute and benefit to scientific, economic and technological development. These institutions, in which reflections of global competition are seen, are in the process of change and transformation to adapt to environmental conditions in the products and services they provide. This transformation also applies to higher education institutions in Turkey. Accordingly, the Higher Education Council brought the research universities approach to the agenda in 2016 with the Regional Development Focused Mission Differentiation and Specialization Project. This approach is a strategic initiative to reach the levels of well-known and recognized universities in the world, to educate competent and entrepreneurial human resources, to contribute more to the regional and national economy, and thus to carry out interactive research with the university-industry and society trilogy. Research universities approach is a so critical issue that cannot be put into populist policies and should be turned into national higher education policy. In this study, the transformation of higher education institutions and especially universities, which are critical for the development of countries, is presented historically in the light of relevant publications in the national and international literature.
Keywords: higher education institution, history of higher education, transformation of universities, research universities