42. ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ, Antalya, Turkey, 26 - 31 July 2023, pp.339-340
RESİMLERLE BİR KONU: AKUT KARIN AĞRISINDA RADYOLOJİK
GÖRÜNTÜLEME BULGULARI Ekrem Anıl Sarı, Serap Sarı, Abdullah Taylan, Işıl Başara
Akın, Canan Altay, Funda Obuz Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Giriş-Amaç:
‘Akut karın’, klinisyenin acil bir tedavi kararı verme[1]sini
gerektiren şiddetli karın ağrısı ile karakterize klinik bir durumdur. Yaşamı
tehdit eden hastalıklardan iyi huylu kendi kendini sınırlayan durumlara kadar
geniş bir hastalık yelpazesini içerir. Görüntüleme yöntemleri açısından US’nin
iyonlaştırıcı radyasyon içermemesi ve ucuz olması avantajıdır (1,2). Amerikan
Radyoloji Koleji (ACR) uy[1]gunluk kriterlerlerine göre
(2018), lokalize edilemeyen karın ağrısı olan ve ateşi olan hastalar için kontrastlı
BT ilk seçilmesi gereken görüntüleme yöntemidir (3). Abdominal grafi ise üriner
taş ve pnö[1]moperitonyumun tanısında
yararlı olmakla birlikte grafinin normal olması ileusu veya diğer patolojileri
ekarte etmez (4). Bu sunumda akut karın ağrısına sebep olabilecek olgulardan
bazılarını ele alıp rad[1]yolojik görüntüleme
bulguları sunulmuştur. Olgular Akut apandisit: Radyolojik incelemenin amacı
negatif lapara[1]tomi oranını düşürmek ve
akut apandisiti perforasyon gelişmeden önce teşhis etmektir. US ve BT’nin
önemli rolleri vardır, ancak BT’nin doğruluğu daha iyidir. Radyolojik
görüntüleme bulguları; dıştan dışa ölçülen çapın 6 mm’den fazla olması, inflame
periapendiküler yağ dokusu, apendikolit, Power Doppler’de hipervaskülarite
şeklinde ta[1]riflenebilir (4) (Figür 1).
Divertikülit: Radyolojik görüntüleme bulguları; divertikülosis ile birlikte
segmental duvar kalınlık artışı, yağlı dokuda enflamatuar değişiklikler
şeklindedir. Apse oluşumu veya perforasyon gibi diver[1]tikülit
komplikasyonları en iyi BT ile dışlanabilir. Bu konuda önemli bir tuzak; kolon
kanseri özellikle invaziv büyüme gösterdiğinde, des[1]moplastik
reaksiyon veya inflamasyon nedeniyle benzer görüntüle[1]me
özelliklerinin ortaya çıkabilmesidir (Figür
Akut Kolesistit:.US, %88 duyarlılık, %80 özgüllük ile primer
görüntülemedir. Radyolojik görüntüleme bulguları intraluminal taş, kalınlaşmış
kese duvarı (>3 mm), perikolesistik sıvı koleksiyonu, subserozal ödem, kese
distansiyonu (>4 cm), kesede çamurdur. (6) (Figür 3). İnce Barsak Obstrüksiyonu:BT,
%94 duyarlılık ve %96 öz[1]güllük ile en iyi
görüntüleme yöntemidir. Radyolojik görüntüleme bulguları; barsakta çap
değişikliği olması (>2.5 cm), feçes bulgusu (obstrüksiyon noktasının
belirlenmesinde önemli) olarak özetlenebi[1]lir
(Figür 4). Barsak İskemisi: Arteriyel ve venöz fazlarda bifazik kontrastlı BT
tanıda en iyisidir. BT bulguları nonspesifik olabilmekle birlikte; barsak duvar
kalınlık artışı (>3 mm), anormal bağırsak duvarı kont[1]rastlanması,
barsak duvarında aşırı incelme (yaklaşmakta olan per[1]forasyon),
pnömotosis intestinalis, portal ven periferinde hava gibi bulgular görülebilir
(8) (Figür 5). Rüptüre Anevrizma:BT tanıda en duyarlı ve özgül yöntemdir.
Radyolojik görüntüleme bulguları; periaortik yağlı dokudada kirlen[1]me, retroperitoneal
hematom, IV kontrast ekstravazasyonu şeklinde özetlenebilir (9) (Figür 6).
Tartışma ve Sonuç: Akut kolesistit şüphesi haricinde, BT tetkiki akut karın
ağrısıyla gelen hastalarda primer görüntüleme yöntemidir. Akut kolesistit
tanısında US tercih edilmekle birlikte, BT de kabul edilebilir bir
alternatiftir. Radyasyon maruziyeti, BT’nin bir dezavan[1]tajıdır.
Bu yüzden US ilk tanı tetkiki olarak kullanılabilir ve tanısal ol[1]mayan sonuçlarda BT tetkiki
düşünülebilir. MR görüntüleme de tanı konusunda BT’ye alternatif olma potansiyeline
sahip olmakla birlikte bu konuda destekleyici verilier hala yetersizdir.
Anahtar kelimeler: Abdomen, Acute, Radiology Kaynaklar 1 Fryback DG, Thornbury
JR. The efficacy of diagnostic imaging. Med Decis Making 1991;11:88–94. 2.
Mackenzie R, Dixon AK. Measuring the effects of imaging: an evaluative
framework. Clin Radiol 1995;50:513–518. 3. ACR appropriateness criteria, 2006.
American College of Radiology Accessed October 15, 2008. 4. Kellow ZS, MacInnes
M, Kurzencwyg D, etal. The role of abdominal radiography in the evaluation of
the nontrauma emergency patient. Radiology 2008;248:887–893. 5. Ralls PW, Balfe
DM, Bree RL, et al. Evaluation of acute right lower quadrant pain: American
College of Radiology—ACR appropriateness criteria. Radiology 2000;
215(suppl):159 –166 6. Hirota M, Takada T, Kawarada Y, et al. Diagnostic
criteria and severity assessment of acute cholecystitis: Tokyo guidelines. J
Hepatobiliary Pancreat Surg 2007; 14:78–82. 7. Lazarus DE, Slywotsky C, Bennett
GL, Megibow AJ, Macari M. Frequency and relevance of the “small-bowel feces”
sign on CT in patients with small-bowel obstruction. AJR Am J Roentgenol 2004;
183:1361–1366. 8. Herbert GS, Steele SR. Acute and chronic mesenteric ischemia.
Surg Clin North Am2007;87:1115–1134. 9. Abdominal Aortic Aneurysm; by Walter
Tan, MD, MS; Chief Editor: Eugene C Lin, MD