SALDIRGANLIĞIN NÖROANATOMİSİ

Üstündağ Y., Kartal M.

SAĞLIK BİLİMLERİ ALANINDA ULUSLARARASI AKADEMİK ÇALIŞMALAR VE TEORİK BİLGİLER 1, Şule MELEK,H. Turan AKKOYUN,Mahire BAYRAMOĞLU AKKOYUN, Editör, İksad Yayınevi, Ankara, ss.207-220, 2023

  • Yayın Türü: Kitapta Bölüm / Mesleki Kitap
  • Basım Tarihi: 2023
  • Yayınevi: İksad Yayınevi
  • Basıldığı Şehir: Ankara
  • Sayfa Sayıları: ss.207-220
  • Editörler: Şule MELEK,H. Turan AKKOYUN,Mahire BAYRAMOĞLU AKKOYUN, Editör
  • Dokuz Eylül Üniversitesi Adresli: Evet

Özet

Saldırganlık, bireyin hayatta kalması ve yaşam bölgesini veya kaynaklarını koruması için gerekli ancak uygunsuz bir şekilde ifade edildiğinde yıkıcı olabilen karmaşık bir sosyal davranıştır (Aleyasin ve ark., 2018; Zhang, 2021). Çeşitli davranış kalıplarını kapsar ve kökenleri, ifadeleri ve işlevleri açısından çok boyutludur. Tanımına bakılacak olursa genel olarak “zarar veren ve yaralayan veya bunu yapmakla tehdit eden davranış” veya “kaçınmakta olan başka bir canlıya zarar verme veya yaralama amacına yönelik herhangi bir davranış biçimi” olarak tanımlanır. Böcekler, balıklar, kertenkeleler, kurbağalar ve insanlar gibi gruplar halinde yaşayan türlerde barışı korumak ve sosyal etkileşimleri düzenlemek için saldırganlık davranışı gözlemlenir (Takahashi ve Miczek, 2014; Zhang, 2021).Evcil hayvanlar göz önüne alındığında, insana yönelik köpek saldırganlığı en yaygın ve en ciddi davranış sorunudur ve evcil hayvan sahiplerinin eğitmenlerden ve veterinerlerden profesyonel yardım almalarının bir numaralı nedenidir. Bu problemin çözümü açısından korkuya bağlı saldırganlık, cinsiyete bağlı saldırganlık, ırk ve kalıtsal saldırganlık, kaynak koruma (sahiplenme saldırganlığı), çatışmaya bağlı saldırganlık (baskınlık saldırganlığı), anne saldırganlığı gibi bir sınıflandırma oluşturulmuştur. Bölgesel saldırganlık (Luescher ve ark., 2008; Whittle ve ark., 2011; Kaneo ve ark., 2013). Bununla birlikte, tipik saldırgan davranış kalıpları türler arasında farklılık gösterir, kemirgenler, primatlar ve hayvanlar arasındaki saldırganlığın nörobiyolojisi ve nöroanatomisinde bazı benzerlikler vardır. Bu kitap bölümünde, MRI taramaları, immünohistokimyasal boyamalar ve çeşitli beyin bölgelerinin elektriksel uyarımından elde edilen güncel veriler ışığında saldırganlığın oluşum mekanizmasının karşılaştırmalı nöroanatomisi araştırılmıştır.