Akademik Veri Yönetim Sistemi
42. ULUSAL RADYOLOJİ KONGRESİ - 2021, Antalya, Türkiye, 26 Ekim 2022 - 31 Temmuz 2023, ss.636-637
NADİR KARŞILAŞILAN HAVA YOLU ANOMALİLERİ:
TRAKEAL BRONKUS VE AKSESUAR KARDİYAK
BRONKUS
Serap Sarı, Ekrem Anıl Sarı, Sinem Gezer, Pınar Balcı, Erkan Yılmaz
Dokuz Eylül Üniversitesi Hastanesi Radyoloji Anabilim Dalı.
Giriş ve Amaç: Trakeal bronkus ve aksesuar kardiyak bronkus,
nadir karşılaşılan hava yolu anomalileridir.
Trakeal bronkus, trakeanın suprakarinal kısmından köken alan aksesuar bir bronşun olduğu nadir görülen bir varyasyondur. Sağ üst
lobun tamamıhavalanmasıı sağladığı durumlarda bronş suis, veya
“pig bronkus”, olarak adlandırılır. Bu tanımlamanın sebebi, domuzlarda ve diğer geviş getiren hayvanlarda trakeal bronş bulunmasıdır.
İnsidansının ~%1 (%0,1-2) olduğu tahmin edilmektedir ve belirgin
olarak sağ tarafta daha sık görülür.
Sağ izomerizm vakalarının aksine sol trakeal bronkus, genellikle
sağ trakeal bronkusla ilişkilidir. Bildirilen tüm bilateral trakeal bronkus vakalarında; sol trakeal bronkusların karşı sağ trakeal bronkusdan orijin aldığı görülmüştür (3).
Genellikle insidental olarak keşfedilir ve çoğu hasta asemptomatiktir. Bazen hastalarda fokal amfizematöz değişiklik nedeniyle tekrarlayan sağ üst lob pnömonisi olabilir. Anormal şekilde doğrudan
trakeadan çıkan bir bronş, trakeal entübasyon sırasında, lümenin tüp
tarafından tıkanması nedeniyle lober veya segmental atelektazi veya
trakeal bronşun yanlışlıkla entübasyonu nedeniyle solunum yetmezliği gibi ek risklere neden olur (2). Bu nedenle bu varyasyonun tanınması önemlidir.
Aksesuar kardiyak bronkus; ana bronşun medial duvarından veya
intermediate bronşdan kaynaklanarak kalbin medialine doğru seyreder. Sağ ana bronş veya intermediate bronşun medialinden çıkan tek
varyasyon olmakla birlikte daha nadir olarak soldan da kaynaklanabilir (4). Genel popülasyonun %0.07-%0.5’inde görülür. Genellikle
kör uçla sonlanır ancak bazen parankim ventilasyonuna katkıda bulunabilir (5). Genellikle asemptomatiktir, ancak tekrarlayan pnömoni, hemoptizi, öksürük veya dispne şikayeti gibi semptomlara neden
olabilir (6). Aksesuar kardiyak bronkus olan vakalarda, diğer trakeobronşial dallanma anomalileri görülme sıklığı artmıştır.
Bu bildiride, insidental olarak trakeal bronkus ve aksesuar kardiyak bronkus saptanan iki olgunun toraks bilgisayarlı tomografi (BT)
bulgularını, radyolojik görüntüler ve klinik bilgi eşliğinde sunmak
amaçlanmıştır.
Olgu sunumu
Olgu 1: Lomber disk hernisi nedeniyle ameliyat edilmek üzere
hastanemize yatışı yapılan 44 yaşındaki erkek hastanın operasyon
öncesi çekilen toraks BT’sinde rastlantısal olarak sağda trakeal bronkus izlendi.
Olgu 2: Yüksek ateş ve öksürük yakınmalarıyla acil servise başvuran 57 yaşında erkek hastanın pnömoni ön tanısı ile çekimel toraks
BT’sinde COVID-19 pnömonisi ve sağ intermediate bronş medialinden kaynaklanan ve kör sonlanan aksesuar kardiyak bronkus izlendi.
Tartışma ve Sonuç: Konjenital trakeobronşial dallanma anomalileri trakea, ana bronşlardan ve bronkus intermediustan kaynaklanabilirler ve genellikle gözden kaçırılırlar. Özellikle çocuklarda
tekrarlayan pnömoni, hemoptizi veya nefes darlığı gibi semptomlara
neden olabilmekle birlikte çoğunlukla asemtomatiklerdir ancak bu
varyasyonların, özellikle cerrahi operasyon geçirecek ve entübe edilecek hastalarda girişim öncesinde bilinmesi önemlidir.
Anahtar kelimeler: Cardiac bronchus,thoracic
bronchus,variation,thorax,radiology
Kaynaklar
1) Localization of pulmonary stretch receptors in the airways of the dog ;G.
Miserocchi et al., Journal of Physiology, 1973
2) Ming Z, Lin Z. Evaluation of tracheal bronchus in Chinese children using
multidetector CT. Pediatr Radiol 2007;37(12):1230–1234.
3) Cope R, Campbell JR, Wall M. Bilateral tracheal bronchi. JPediatr Surg
1986;21(5):443–444.
4) Ghaye B, Kos X, Dondelinger RF. Accessory cardiac bronchus: 3D CT
demonstration in nine cases. Eur Radiol 1999;9(1):45–48.
5) Mangiulea VG, Stinghe RV. The accessory cardiac bronchus: bronchologic
aspect and review of the literature. Dis Chest 1968;54(5):433–436
6) McGuinness G, Naidich DP, Garay SM, Davis AL, Boyd AD,Mizrachi HH.
Accessory cardiac bronchus: CT features and clinical significance. Radiology
1993;189(2):563–566