Izmir Büyüksehir Belediyesi Akdeniz Akademisi Yeniden Akdeniz Bülteni Tasarım Özel Sayısı, ss.57-62, 2022 (Hakemsiz Dergi)
İzmir bir deniz turizmi kenti midir? Bu sorunun yanıtını Yeniden Akdeniz Tasarım
dergisinin bu sayısında beraber arayacağız.
Bu kentin kendisine yakışan ve genel kabul
gören pek çok ön ismi vardır. İzmir bir liman
kentidir, üniversiteler kentidir, fuarlar ve
kongreler kentidir ve İzmir hoşgörünün ve
özgürlüklerin kentidir. Peki, Türkiye’nin deniz
turizmi kentleri sayılırken İzmir ilk akla gelen
kentler arasında sayılabilir mi? Önce konuya
kavramsal perspektiften bakarak deniz turizmi olgusunu anlamaya çalışmak gereklidir.
Deniz Turizmi
Kavram olarak deniz turizmi İkinci Dünya
Savaşı sonrasında olgunlaşmış ancak uzun
yıllardan beri tartışmalı bir konu olarak
günümüze kadar gelmiştir. Akademik perspektif ile bakılırsa bugüne kadar en çok
alıntılanmış deniz turizmi tanımı Orams’ın
1999 yılında yayınladığı Marine Tourism:
Development, Impacts and Management
kitabında kullandığı, kısa hali deniz çevresinde deniz araçları ile yapılan turizm tanımıdır. Deniz çevresini, gel-git etkisi altında
bulunan tuzlu/saline yerler olarak tanımlayan Orams, iç suları, gölleri, rafting gibi turistik etkinlikleri kavram dışında bırakmıştır.
Bazı diğer akademisyenler deniz turizmi
yerine “deniz ve kıyı turizmi” ifadesini kullanarak kavramı genişletmiş, sahil, kum,
güneş tatillerini de dâhil etmişlerdir. Bu kez
de deniz kenarında bir otele gelip tatilinin
büyük kısmını havuz kenarı şezlongda geçiren konuk da “deniz turisti” sayılmıştır.
Peki, kavram bu kadar karmaşık ise İzmir
kenti deniz turizmi olgusuna nasıl yaklaşmak doğru olacaktır? Bu yazıda deniz turizmini alanın yetkin sivil toplum kuruluşu olan
Deniz Ticaret Odası’nın (DTO) bakış açısı
ile kullanmak uygun olacaktır. DTO düzenli
yayınladığı sektör raporlarında “Deniz ve iç
sularda, gezi, spor ve eğlence amaçlı çeşitli
deniz ve su araçları ile yapılan turizm amaçlı
meslek faaliyetleri” deniz turizmi olarak
tanımlanmaktadır. İzmir’in kent merkezine,
ilçelerine ve sunulan hizmetlere bu perspektif ile bakmak bizi daha doğru sonuçlara
ulaştıracaktır. Resmin bütününü görebilmek
için deniz turizminin kruvaziyer, marinalar,
yatçılık, olta balıkçılığı, yelken kulüpleri, rüzgâr ve uçurtma sörfü, dalış turizmi,
günübirlik gezi tekneciliği ve yetişkin yat/
yelken eğitimi gibi parçalarını incelemek
aydınlatıcı olacaktır.